سطح آستانه نرخ ارز اثرگذار بر ثبات مالي بانكهاي ايران

Exchange Rate Threshold Affecting Financial Stability of Iranian Banks

عملكرد بانك‌هاي حاضر در بورس اوراق بهادار تهران نشان مي‌دهد زيان انباشته بانك ها از مرز خطر فراتر رفته است كه اين امر ثبات شبكه بانكي را تهديد مي كند. برخلاف تصور عاميانه، افزايش نرخ ارز وضعيت بانكها را بهبود نمي دهد و مقاله فعلي در جهت پاسخگويي به اين پرسش تهيه شده است كه آيا با افزايش نرخ ارز، بانكها در شرايط باثبات مالي قرار خواهند گرفت يا اينكه براي اين امر آستانه مشخصي وجود دارد، هدف مقاله كنوني بررسي ثبات مالي بانكي و برآورد سطح آستانه نرخ ارز اثرگذار بر آن مي باشد. لذا با به كار گيري مجموعه اي از متغيرهاي اقتصاد كلان از قبيل تورم، نرخ ارز، رشد توليد ناخالص داخلي و همچنين متغيرهاي ترازنامه اي بانك ها منجمله سود، حقوق صاحبان سهام، مطالبات غير جاري و وام (تسهيلات) به بررسي ثبات مالي بانكي مي پردازيم. بدليل نقش كليدي و لنگر بودن نرخ ارز در مطالعه صورت گرفته با تمركز بر اين متغير از منظر جهت و اندازه تأثير، سطح آستانه نرخ ارز اثرگذار بر ثبات مالي بانكها برآورد مي شود. الزاماً افزايش بي حد و مرز نرخ ارز، وضعيت بانكها را بهبود نمي دهد و با صعود نرخ ارز از 12.260 ريال در سال 1391 ميزان ثبات مالي بانكها روند نسبتاً ثابتي را طي مي كند و با افزايش نرخ ارز تا سطح آستانه 45.627 ريال اين روند ادامه مي يابد ليكن پس از آستانه مورد اشاره، ثبات مالي بانكي تغيير جهت مي دهد بدين معنا كه عبور نرخ ارز پس از سطح آستانه 45.627 ريال منجر به كاهش ثبات گرديده است. در اين پژوهش براي برآورد پارامترهاي مدل، روش گشتاورهاي تعميم يافته درقالب مدل پنل پويا مورد استفاده واقع شده و 31 بانك كشور در دوره زماني سالهاي 1385 تا 1397مورد مطالعه قرار گرفته است.

The performance of Iranian banking network listed in the Tehran Stock Exchange indicates that the accumulated losses have exceeded the risk limits, which may threatens the stability of the banking system. However, Contrary to the conventional belief, the augmentation of exchange rates could not improve the financial position of banking network. Hence, in this paper an attempt is made to investigate the impact of the estimated threshold level of the exchange rate on the financial stability of banking system. The explanatory variables of the model comprising the certain macroeconomic variables such as the rate of inflation, exchange rate, GDP growth rate, as well as the banks’ balance sheet variables including the profit, equity, Non-Performing Loans(NPL) and also the amount of loans extended to the customers. Due to key role assigned to the exchange rate as an anchor in the economy, we may envisage that the indefinite appreciation in the value of exchange rate does not necessarily enhance the financial position of banking system as we were witness in the Iranian economy in the past, but when the exchange rate rose from Rials 12260 in the 1391, the financial stability of banking system experienced the relative stable trend and subsequently with increasing the foreign exchange rate to the threshold level of Rials 42475, this trend continued to some extent. None the less, after reaching the designated threshold level, the financial stability of banks could change the direction showing that any movement of exchange rate beyond the threshold level of Rials 42475 could lead to reduction of banking stability in the Iranian economy. For this purpose, we applied the Generalized Method of Moment Method to estimate the model Viz-a-Viz employing the Dynamic Panel Data of 31 banks for the study period of 1385-1397 in the Iranian calendar.