پژوهش‌محوري چندلايه:ارائه مدل پارادايمي مدرسه پژوهش‌محور

Multi-Layered Research Orientedness: Presenting a Research-Based School Paradigm Model

پژوهش حاضر با هدف ارائه­ي مدل پارادايمي مدرسه پژوهش­ محور به روش كيفيِ از نوع نظريه زمينه­اي انجام شد. مشاركت­ كنندگان پژوهش همه متخصصان و كارشناسان مديريت آموزشي و برنامه ­ريزي درسي در استان اصفهان تشكيل بود. بر مبناي روش نمونه ­گيري هدفمند (گلوله ­برفي) و نمونه­گيري نظري (به منظور رسيدن به اشباع نظري) و با تكنيك مصاحبه­ ي نيمه­ ساخت­ يافته با 24 نفر از كارشناسان و متخصصان مديريت آموزشي و برنامه ­ريزي درسي در استان اصفهان مصاحبه انجام شد. يافته ­هاي پژوهش بيانگر اين بود كه ناكارآمدي ساختار آموزش ­محور، نگرش توسعه‌گرايانه، الزام به پژوهش ­محوري در سند تحول بنيادين، الزام به پژوهش­ محوري در قانون برنامه پنج ­ساله ششم توسعه و توسعه تفكر آينده‌نگرانه به عنوان عوامل علي مطرح هستند كه بر پژوهش ­محوري تأثير گذاشته و به نوعي ضرورت آن را توجيه مي كنند. تغيير سياست­هاي يادگيري، بسترسازي چندوجهي و حمايت­گري نهادي نيز زمينه­ ها و بسترهايي هستند كه تحقق پژوهش­ محوري را تسهيل مي­ كنند. همچنين، برخي عوامل كلان (اجتماعي – فرهنگي، تنازع نهادهاي قدرت) و عوامل خرد (سرمايه روان‌شناختي اجتماعي، گفتمان نمايشي آموزش) بر راهبردهاي تحقق پژوهش ­محوري كه شامل احياء رسالت مدرسه و بازآرايي عناصر آموزشي تاثير مي ­گذارند. در صورت تحقق پژوهش ­محوري، مي­توان شاهد پيامدهاي مثبتي در دو سطح فردي (توسعه عمل‌گرايي فردي، پويايي ذهني) و اجتماعي – سازماني (توسعه دانايي­ محوري اجتماعي، بهسازي سازماني) بود.

The present study aimed to present a paradigmatic model of a research-based school using the qualitative method of grounded theory. The population comprised of all the experts and specialists in educational management and curriculum development in Isfahan province, from whom 24 experts and specialists in educational management and curriculum development were selected by purposive (snowball) sampling and a semi-structured interview was conducted to interview with these experts. Findings of the study showed that the deficiency of the course-based structure, the developmental attitude, the requirement for research orientation in the document of fundamental change, the requirement for research orientation in the law of the sixth five-year plan of development and the development of prospective thinking are the causal factors that directly influence research orientation and somehow justify its necessity. The change in learning policies, multimodal grounding, and institutional support are also the contexts that facilitate the realization of research orientation; furthermore, a number of macro factors (socio-cultural, conflict among the institutions of power) and micro factors (psychosocial capital, the demonstrative discourse of education) mediate these influences. To realize research orientation in schools, a number of strategies are needed among which we might refer to the revival of the school’s mission and the rearrangement of educational elements. If the research orientation is realized, positive effects can be observed both on the individual (development of individual pragmatism, mental dynamics), and socio-organizational (social knowledge-based development, organizational improvement) levels.