عنوان مقاله :
تخمين مقادير روزانه نسبت تبخير تعرق مرجع و تعيين سهم مؤلفههاي آيروديناميكي و توازن انرژي در تبخير تعرق (مطالعه موردي: استان سيستان و بلوچستان)
پديد آورندگان :
كاظمي ، محمدحسين دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي آب , شيري ، جلال دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي , مجنوني هريس ، ابوالفضل دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي , ناظمي ، اميرحسين دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي
كليدواژه :
تبخير - تعرق مرجع , تغييرات فصلي , مؤلفه آيروديناميكي , مؤلفه توازن انرژي
چكيده فارسي :
تبخير - تعرق به عنوان يكي از مؤلفه هاي اصلي چرخه هيدرولوژيك داراي اهميت فراواني در مديريت منابع آب و برنامه ريزي آبياري ميباشد. امروزه به دليل نبود داده هاي لايسيمتري در بيشتر ايستگاه هاي هواشناسي، از مقادير تبخير - تعرق مرجع حاصل از مدل استاندارد فائو - پنمن - مونتيث استفاده مي شود. مدل ياد شده براي محاسبه تبخير - تعرق گياه مرجع چمن (𝐸𝑇0) به كار برده مي شود. از سوي ديگر، مدل پنمن-كيمبرلي نيز به طور گسترده اي براي محاسبه تبخير تعرق گياه مرجع يونجه (𝐸𝑇𝑟) مورد استفاده قرار گرفته است. در مطالعه حاضر، داده هاي هواشناسي شش ايستگاه هواشناسي در استان سيستان و بلوچستان در يك دوره آماري ده ساله براي محاسبه 𝐸𝑇0 و 𝐸𝑇𝑟 به كار برده شده و سپس نسبت 𝐸𝑇𝑟 به 𝐸𝑇0 براي هر شش ايستگاه در دوره مطالعاتي محاسبه شد. مدل پنمن-كيمبرلي در ايستگاه ميرجاوه بدترين نتيجه را در مقايسه با ايستگاههاي ديگر داشته است. مقادير ضريب نش-ساتكلف براي اين ايستگاه كمترين مقدار(0.07) بوده و مقادير شاخص پراكندگي و جذر ميانگين مربعات خطا براي اين ايستگاه به ترتب 0.43 و 2.48 مي باشد كه بيشترين مقدار در بين ايستگاه هاي مورد مطالعه است. در ادامه، سهم هر يك از مؤلفه هاي توازن انرژي و آيروديناميكي در ميزان كل تبخيرتعرق مرجع با استفاده از مدل پنمن-كيمبرلي تعيين شد كه نتايج حاصل حاكي از نقش مهم هر دو مؤلفه در فرآيند تبخيرتعرق ايستگاه هاي مورد مطالعه بود. بر اين اساس، كاربرد مدل هاي مبتني بر تابش خورشيدي نظيرمدل پريستلي-تيلور در اين ايستگاه ها مي بايد با احتياط صورت پذيرد.
عنوان نشريه :
دانش آب و خاك
عنوان نشريه :
دانش آب و خاك