ارزيابي سطوح مختلف ساليسيليك اسيد و زئوليت برتعدادي از شاخص‌هاي رشد گياه دارويي آويشن دنايي (Thymus Daenensis‌) تحت شرايط تنش خشكي

تنش خشكي يكي از عوامل محدود كنندۀ توليدات گياهي است و مادۀ شيميايي ساليسيليك اسيد به عنوان يك تنظيم كنندۀ گياهي، قادر است مقاومت به خشكي را در گياهان افزايش دهد. همچنين استفاده از مواد طبيعي مانند زئوليت نيز مي تواند باعث بهبود باروري، اصلاح فيزيكي و شيميايي خاك و همچنين افزايش نگهداري آب در خاك شود. در اين پژوهش اثر تنش خشكي، ساليسيليك اسيد و زئوليت بر برخي از خصوصيات كمي و كيفي گياه دارويي آويشن دنايي در سال 1396به صورت اسپليت فاكتوريل در قالب طرح پايۀ بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعۀ گياهان دارويي دانشگاه آزاد اسلامي تربت جام اجرا شد . ابتدا بذور در ظروف كشت، كشت گرديدند و سپس بعد از اينكه جوانه ها به ارتفاع 10سانتي متر رسيدند به گلدان ها انتقال داده شده و سپس در زمين مورد مطالعه مستقر شدند. نمونه برداري از بوته ها در مرحلۀ گلدهي صورت گرفت. هدف از اين آزمايش بررسي تنش آبي به عنوان عامل اصلي در چهار سطح آبياري شامل ( 100درصد ، 75درصد، 50 درصد و 25 درصد ظرفيت زراعي ) در كرت هاي اصلي و مصرف مقادير مختلف زئوليت در چهار سطح (عدم كاربرد زئوليت، دو، چهار، شش تن در هكتار) و مصرف ساليسيليك اسيد در دو سطح (0/5 و 1ميلي مولار ) به عنوان عوامل فرعي به صورت فاكتوريل در كرت هاي فرعي قرارداده شدند. نتايج نشان داد كه اثر سطوح مختلف تنش آبي بر صفاتي مانند ارتفاع بوته، تعداد شاخۀ جانبي، وزن تر بوته، شاخص سطح برگ، تعداد گل در گل آذين درسطح آماري يك درصد معني دار و صفت وزن خشك بوته در سطح پنج درصد معني دار شد. مصرف ساليسيليك اسيد نيز بر صفاتي همچون تعداد گل در گل آذين، سطح برگ و وزن خشك در سطح احتمال يك درصد معني دار و صفت حجم بوته و وزن تر بوته در سطح پنج درصد معني دار شد . همچنين سطوح مختلف مصرف زئوليت نيز برصفاتي ازقبيل: ارتفاع بوته، تعداد شاخۀ جانبي، وزن تر بوته ، وزن خشك بوته، شاخص سطح برگ، تعداد گل در گل آذين درسطح آماري يك درصد معني دارشد. نتايج اثرات متقابل ساليسيليك اسيد و زئوليت و تنش آبياري نشان داد كه بيشترين عملكرد گياه درتيمار آبياري 75 درصد نياز آبي گياه، 6 تن در هكتار زئوليت و غلظت 1ميلي‌مولار ساليسيليك اسيد نتيجه گيري شد كه جهت افزايش راندمان توليد در گياه دارويي آويشن دنايي توصيه مي گردد.