پديد آورندگان :
جوشن، زينب دانشگاه يزد - دانشكده منابع طبيعي، يزد، ايران , سودائي زاده، حميد دانشگاه يزد - دانشكده منابع طبيعي - گروه مديريت مناطق خشك و بياباني يزد، ايران , حكيم زاده اردكاني، محمدعلي سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز ملي تحقيقات شوري، يزد، ايران , خواجه حسيني، ساره دانشگاه آزاد اسلامي واحد دامغان، دامغان، ايران
كليدواژه :
محلول‌هاي سازگار , پرولين , كلروفيل , رشد
چكيده فارسي :
به منظور بررسي اثر تنش شوري و محلول‌پاشي گلايسين بتائين بر روي صفات كمي و كيفي گياه نعناع در سال زراعي 97-1396، آزمايش فاكتوريل بر پايه طرح كاملاً تصادفي، با سه تكرار در گلخانه پژوهشي دانشگاه يزد اجرا شد. فاكتورهاي آزمايش شامل 1- سطوح مختلف كلريد سديم در چهار سطح شاهد،30، 60 و 90 ميلي‌مولار و 2- محلول‌پاشي گلايسين بتائين در 3 سطح صفر، 100 و 200 ميلي‌مولار بود. صفات ارتفاع، وزن تر و خشك اندام هوايي، حجم، وزن تر و خشك ريشه، رنگيزه‌هاي فتوسنتزي (كلروفيل a و bو كل)، ميزان پروتئين، پرولين و قندهاي محلول مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه تنش شوري اثر معني‌داري بر روي صفات مذكور داشت، به‌طوري‌كه با افزايش سطح شوري همه پارامترها به جز رنگيزه‌هاي فتوسنتزي (كلروفيل b و كل)، پرولين و قندهاي محلول كاهش پيدا كرد. شوري باعث كاهش ارتفاع به ميزان (47/29 درصد)، وزن تر اندام هوايي (56/49 درصد)، وزن خشك اندام هوايي (87/56 درصد)، حجم ريشه (89/47 درصد)، وزن تر و خشك ريشه (15/52 درصد)، (92/43 درصد)، رنگيزه‌هاي فتوسنتزي (a) (18 درصد) و (b) (41/29 درصد)، ميزان پروتئين (79/17 درصد)، پرولين (98/30 درصد) و همچنين قندهاي محلول (58/3 درصد) گرديد.كاربرد گلايسين بتائين به‌طوري معني‌داري اثرات منفي ناشي از تنش شوري را بهبود بخشيد، اما باعث كاهش صفات ارتفاع به ميزان (16/9 درصد) و كلروفيل b به ميزان (31/26 درصد) نسبت به شاهد گرديد. همچنين اثرات متقابل تنش شوري و تيمار محلول‌پاشي گلايسين بر روي صفات وزن تر و خشك اندام هوايي، وزن تر و خشك ريشه، ميزان پرولين، پروتئين (01/0 P <)، حجم ريشه و ميزان قندهاي محلول (05/0 P <) معني‌دار گرديد. بالاترين مقادير صفات مورد بررسي در تيمار تركيبي تنش شوري شاهد و محلول‌پاشي 200 ميلي‌مولار گلايسين بتائين به‌دست‌آمد.
چكيده لاتين :
Background and Objectives
Spearmint is a perennial plant with creeping and underground stems, which belongs to the Labiatae family. After drought, salinity is the second most common environmental agent that restricts agricultural production. Glycine betaine is the most widely used organic solution known for its quadrature ammonium compounds and the largest and most abundant compound in response to stress. The purpose of this experiment was to investigate the effect of glycine betaine on some quantitative and qualitative properties of mint under salinity stress.
Materials and Methods
A factorial experiment was conducted based on randomized complete block design with three replications in 2017-18. Experimental factors included salinity stress (4 levels, control, 30, 60 and 90 mM NaCl) and glycine betaine (at 3 levels of 0, 100 and 200 mM). In the present study, some growth traits, height of plant, fresh weight and dry weight of shoot, root volume, fresh and dry weight of root, photosynthetic pigments (chlorophyll a and b and total), protein, proline and soluble sugars were measured.
Results
The results showed that salinity stress was significant for all characteristics, so that by increasing levels of salinity all traits were reduced except chlorophyll b, total chlorophyll, proline and soluble sugars. Salinity reduced plant height (29.47%), fresh weight of shoot (49.56%), dry weight of shoot (56.87%), root volume (47.89%), fresh weight of root (52.15%), dry weight of root (43.92%), photosynthetic pigments (a) (18%) and (b) (29.41%), protein content (17.79%), proline (30.98%) and soluble sugars (3.58%). Application of glycinebetaine reduced the negative effects of salinity stress, but it caused reduced height (9.16%) and chlorophyll b (26.31%) compared to control. Also, interactions between salinity stress and foliar application of glycinebetaine were significant for shoot fresh weight, shoot dry weight, root fresh weigh, root dry weight, proline, protein (p < 0.01), root volume and soluble sugars (P<0.05). The highest values of the studied traits were obtained for the interaction between 7 mM NaCl and 200 mM glycinebetaine.
Discussion
Salinity stress reduces the growth of plants through osmotic stress, ion toxicity and nutritional imbalance. However, glycine betaine, as an important osmolite in plants, increases the osmotic potential and improves the water relations and increases the activity of photosynthesis and the production of hydrocarbon materials. In this way, glycine betaine can protect against the stress of salinity by increasing the mechanisms of tolerance to salinity and will provide better conditions for plant growth in a saline environment.
