بررسي نقش مثبت همزيستي اكتوميكوريزي در تخفيف اثرات سميت ناشي از فلز سنگين روي در گياه پسته رقم بادامي (Pistacia vera L.)

Positive role of Mycorrhizal Fungi in the Alleviation of Zinc Toxicity in in Badami cultivar of pistachio (Pistacia vera L.) trees

در خاك‌هاي آلوده به فلزات سنگين، كلونيزاسيون با قارچ‌هاي ميكوريزي از طريق افزايش جذب مواد غذايي و يا تخفيف سميت فلز به بهبود رشد گياه كمك مي‌كند. در پژوهش حاضر، به منظور بررسي و اثبات نقش مثبت و احتمالي همزيستي اكتوميكوريزي گياه پسته رقم بادامي با قارچ Agaricus bisporus در مقاومت به غلظت هاي متفاوت از فلز روي ، آزمايشي به حالت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با پنج سطح فلز روي( 0، 30، 60، 90 و 120 ميكروليتر) و دو سطح تلقيح و عدم تلقيح با اين قارچ، در سه تكرار اجرا گرديد و تاثير اين همزيستي بر پاسخ آنتي‌اكسيداني گياه، پراكسيداسيون ليپيدي و ميزان تجمع فلزي در اندام هوايي و ريشه‌هاي گياهان ميكوريزي وغيرميكوريزي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد تحت شرايط تنش فلز سنگين، گياهان ميكوريزي در مقايسه با گياهان غيرميكوريزي فعاليت آنزيم‌هاي آنتي اكسيدان قويتر و ميزان توليد مالون دي آلدييد، به عنوان شاخص تنش اكسيداتيو كمتري داشتند. كاهش محتواي آسكوربات و در مقابل افزايش ميزان دهيدروآسكوربات نيز مشاهده شد. همچنين مشخص شد در ريشه گياهان ميكوريزي تجمع فلز روي در مقايسه با ريشه گياهان غيرميكوريزي بيشتر است كه اين خود نشان‌دهنده نقش قارچ اكتو ميكوريز Agaricus bisporus در ممانعت از انتقال فلز سنگين و جلوگيري از آسيب به بخشهاي هوايي گياه است. بنابراين با توجه به نتايج، مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه قارچ ميكوريزي Agaricus bisporus از طريق بهبود سيستم دفاعي آنتي اكسيدان و محدود نمودن جذب فلز سنگين به گياه، خطرات ناشي از تنش بر رشد گياه پسته را تعديل مي‌نمايد.

On metal contaminated soils, ectomycorrhizal( ECM) fungi may improve plant growth through an enhanced nutrition or by alleviation toxicity of the metals. In order to evaluation of alleviating effects of ectomycorrhizal colonization on zn toxicity, a study was performed using pistachio plants and Agaricus bisporus fungus as factorial in a completely randomized design with three replications. The experiment included two factors: mycorrhizal (M) and non-mycorrhizal (NM) pistachio plants and five levels of the zn concentrations (0, 30, 60, 90 and 120 μm) in 3 replicates. In this study experiment was conducted to investigate the effect of ectomycorrhizal colonization in the alleviation of oxidative stress and improvements of the antioxidant enzyme activities, lipid peroxidation and metal accumulation in pistachio trees (Badami cultivar).The results showed that the increase of zinc concentration caused an increase in the malondialdehyde (MDA), and induction in antioxidative enzymes activity in the leaves of the M and NM plants, but it was dramatically more in M plants. A decrease of ascorbate (ASA) content was induced by increasing the zinc concentration where it was higher in M plants but all metal treatments increased dehydroascorbate (DHA) contents in both M and NM plants. The results showed that the Zn translocated from root to shoot in M plants was lower than NM plants. The amelioration of Zn toxicity by A.bisporus may be a result of improving the antioxidant defense system and prevent the absorption of heavy metals.