تحليل فرآيندهاي مورفوديناميكي مؤثر در تغييرات خط ساحلي درياي خزر در غرب گيلان. مطالعه موردي: دلتاي رودخانه‌اي كرگانرود

مديريت پايدار سواحل، نيازمند آگاهي از روند تغييرات خط ساحلي است و آشكارسازي تغييرات خط ساحلي مي‌تواند پايداري نسبي ساحل را براي اجراي برنامه‌هاي مديريت محيطي ساحلي تضمين كند. پهنۀ مورد مطالعۀ اين پژوهش، بخشي از خط ساحلي غرب گيلان در محدودۀ مصب كرگانرود است. هدف از اين پژوهش، بررسي تغييرات و شناسايي متغيرهاي تأثيرگذار بر شدت و ضعف تغييرات خط ساحلي در مصب رودخانه مذكور مي‌باشد. براي دستيابي به اين هدف از اطلاعات دبي و رسوب، موج و نوسان‌هاي تراز آب همراه تصاوير ماهواره‌اي لندست به عنوان ابزارها و داده‌هاي اصلي پژوهش استفاده شده است. در اين پژوهش براي تعيين تغييرات و مشخص نمودن ماهيت، مكان و زمان وقوع تغييرات در خط ساحلي از روش DSAS بهره گرفته شد. براي شناخت نحوۀ عملكرد و ميزان اثرگذاري فعاليت‌هاي نوزمين‌ساخت از شاخص‌هاي ژئومورفيك استفاده شد. نوسان تراز آب درياي خزر مهم ترين عامل در تغييرات خط ساحلي دلتاي كرگانرود است كه در كنار آن بايد به نقش رودخانه و تدارك رسوب خروجي به دريا اشاره كرد. يافته‌هاي پژوهش، نشان مي‌دهد كه در منطقۀ مورد مطالعه، پيشروي و پسروي بيشتر تحت تأثير نوسان آب دريا بوده است به نحوي كه دورۀ 2008-2017 بيشترين پيشروي خشكي و دورۀ 1985-2000 بيشترين پسروي خط ساحلي شاهد بوده‌ايم. دخالت عامل تراز آب دريا را بر تغيير مساحت سال‌هاي مورد مطالعه نشان مي‌دهد؛ اما آهنگ ناموزون درصد تغييرات مساحت بازه‌ها طي دوره‌هاي مختلف، علاوه بر قائل بودن نقش اصلي براي نوسان سطح آب دريا در ايجاد تغييرات مثبت و منفي، گوياي تأثير عامل رسوب خروجي رودخانه‌ها به درياست. به‌طوري كه وجود حداكثر تغيير در محدودۀ اطراف مصب رودخانۀ كرگانرود و در بازه‌هاي مياني (ترانسكت‌هاي7،8 و9)، بر ايفاي نقش مؤثر آورد رسوب خروجي رودخانه‌ها به درياي خزر تأكيد دارد.