تأثير همزيستي قارچ ميكوريزا آربسكولار با پايه‌هاي مختلف پسته در شرايط تنش شوري

اين پژوهش به‌منظور بررسي تأثير همزيستي ميكوريزا بر برخي خصوصيات مورفوفيزيولوژيكي چهار پايه مختلف پسته در شرايط تنش شوري طراحي شد. اين پژوهش در قالب طرح كاملا تصادفي به‌صورت فاكتوريل با سه فاكتور جرا گرديد. فاكتورها شامل پايه در چهار سطح (بادامي‌ريز زرند، قزويني، سرخس و UCB1)، ميكوريزا در دو سطح (گياهان تلقيح شده و تلقيح نشده) و شوري آب آبياري در چهار سطح (0.91، 7.57، 16.12 و 24.63 دسي‌زيمنس بر متر) بود. نمونه برداري از گياهان 6 ماهه كه به مدت 60 روز در شرايط تنش شوري بودند انجام شد. سپس شاخص‌هاي مورفوفيزيولوژيكي مانند تعداد برگ، ارتفاع، محتواي نسبي آب برگ (RWC)، كارايي مصرف آب (WUE)، كلروفيل و كارتنوئيد، پراكسيد هيدروژن (H2O2)، مالون‌دي آلدهيد (MAD)، سكارز و پروتئين محلول كل اندازه‌گيري گرديد. نتايج نشان داد در اثر تنش تعداد برگ در همه پايه‌ها و ارتفاع در همه پايه‌ها بجز پايه سرخس كاهش و درصد ريزش برگ افزايش يافت. شاخص‌هاي RWC، WUE، كلروفيل a، b و كل و پروتئين برگ و ريشه در گياهان همزيست با ميكوريزا نسبت به گياهان غيرهمزيست با ميكوريزا بيشتر بود. همچنين غلظت H2O2 برگ و MAD ريشه گياهان تلقيح شده نسبت به گياهان تلقيح نشده با ميكوريزا كمتر بود. كمترين محتواي كلروفيل a، b و كل، RWC و WUE و بيشترين ميزان H2O2 برگ و ريشه و MAD برگ در پايه سرخس وجود داشت. تفاوت معني‌داري بين پايه‌هاي بادامي‌ريز زرند و UCB1 از نظر كلروفيل كل، H2O2 برگ و ريشه و MAD برگ وجود نداشت. تنش شوري باعث كاهش كلروفيل كل، RWC و پروتئين برگ و ريشه و افزايش H2O2، MAD و ساكارز برگ و ريشه گرديد. به‌طوركلي در پژوهش حاضر ميكوريزا باعث بهبود تحمل پايه‌ها در برابر تنش شوري گرديد. پايه سرخس نسبت به پايه‌هاي ديگر به شوري حساس‌تر بود و پايه‌هاي بادامي‌ريززرند و UCB1 واكنش تقريبا يكساني در برابر تنش داشتند.