مقايسه تطبيقي روند توسعه و ميزان نابرابري استان‌هاي كشور طي سه مقطع 1385، 1390 و 1395: رويكرد مركز-پيرامون

توسعه صرفاً يك پديده اقتصادي نيست بلكه جنبه‌هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي، سياسي و فرهنگي را در برمي‌گيرد. بنابراين براي مطالعه ميزان توسعه هر بخشي، لازم است ابعاد مختلف آن در نظر گرفته شود. از طرفي، به‌منظور برنامه‌ريزي دقيق‌تر و اجراي كارآمدتر سياست‌ها لازم است بجاي بررسي ميزان توسعه به‌صورت كلي و در سطح كشوري، به ارزيابي آن در سطح جزئي و استاني توجه داشته باشيم. براين اساس، اين مقاله با به‌كارگيري روش تاكسونومي عددي و استفاده از نرم‌افزار spss و excel به ارزيابي درجه توسعه‌يافتگي استان‌هاي كشور و همچنين به بررسي وجود الگوي مركزپيرامون و روند تغييرات نابرابري بين استان‌هاي مركزي و مرزي با استفاده از 25 شاخص براي سه سال 1385، 1390 و 1395 پرداخته است. نتايج حاكي از تأييد الگوي مركزپيرامون است؛ استان‌هاي مركزي مانند تهران، اصفهان، يزد داراي بيشترين سطح توسعه و استان‌هاي مرزي مانند سيستان و بلوچستان، هرمزگان، كردستان در سطح پايين‌تر توسعه قرار دارند. همچنين با توجه به بررسي شاخص نابرابري، ميزان نابرابري بين استان‌هاي مركزي نسبت به هم بيشتر از ميزان نابرابري بين استان‌هاي مرزي با يكديگر است. از طرفي طي سال‌هاي 1385 تا 1395 سطح توسعه و همچنين ميزان نابرابري در استان‌هاي كشور روند كاهشي داشته است.