تعارضات اجتماعي و مديريت مراتع: مطالعه موردي مراتع شهرستان كلات نادر

Social Conflicts and Rangeland Management: A Case Study at Rangelands of Kalatnader County, Iran

كمبود يا محدوديت منابع طبيعي از يك طرف و نيازهاي معيشتي مردم از طرف ديگر، باعث افزايش بهرهبرداريها و اختلافات و درگيريها بر سر استفاده از منابع طبيعي مي‌شود. با توجه به هدف اصلي پژوهش يعني بررسي تعارضات اجتماعي- مديريتي مراتع شهرستان كلات¬¬¬نادر، اسامي بهرهبرداران مراتع از اداره منابع ‌طبيعي و آبخيزداري شهرستان تهيه شد و ايشان از طريق مصاحبه و پرسش-نامه مورد پرسشگري قرار گرفتند. دادهها، پايش و كدگذاري شده و سپس به¬وسيله نرمافزارهاي SPSS و Amos مورد تجزيه و تحليل و مدل¬سازي قرار گرفتند. نتايج نشان داد 52 درصد پاسخگويان، نگرش مثبت به منابع ‌طبيعي دارند ولي 36 درصد با اداره منابع ‌طبيعي، 41 درصد با ساير نهادها و 43 درصد با ساير مرتع‌داران در تعارض هستند. 67 درصد، مشاركت با ساير مرتع‌داران را راهكار حل تعارض دانسته‌اند. مهم¬ترين متغيرهاي تأثيرگذار، اعتماد اجتماعي و خشونت‌طلبي به¬دست آمد كه قدرت تبيين مسئله را تا بيش از 71 درصد دارند. بررسي تعارضات اجتماعي در زمينه منابع طبيعي نشان داد كه ظرفيت ايجاد تعارضات در منطقه بالاست. در نتيجه، رويكرد حل تعارضات و پيشبرد روشهاي مذاكره براي حل اختلافات ضروري است. همچنين تهيه نقشههاي مستند جامع (كاداستر)، بررسي دقيق موضوعات مورد تعارض، و اطلاعرساني مستمر فرايند بررسيها، زمينهساز كاهش تعارضات ارضي است.

Conflicts over natural resources increase due to a lack or limitation of natural resources and an increasing demand for growing populations. The current research aimed to investigate the conflict management between people and natural resources organizations. A list of local beneficiaries was obtained from Office of Natural Resources and Watershed Management of Kalatnader County, Khorasan-Razavi Province, Iran. The beneficiaries were surveyed through the inperson interview as well as a researcher-made questionnaire. Data were analyzed and modeled by SPSS and Amos softwares. The results indicated that 52% of the respondents had a positive attitude towards natural resources, but 36% were in conflict with the Office, 41% with other institutions, and 43% with other ranchers. Sixty seven percent of participants believed that collaboration with other ranchers could be a solution for the conflict. The most important influencing variables were social trust and violence, which could explain the dependent variable up to 71%. As a result, a conflict resolution approach and advancing negotiation techniques are needed to resolve disputes. Furthermore, the preparation of comprehensive cadastral maps, detailed investigation of conflicting issues, and continuous updating of the investigation process lead to a reduction of land conflicts.