ماجراي به اوج رسيدن و فروپاشيِ سوژۀ مدرن نقد كتاب فلسفۀ فرانسوي و آلماني

The Story of the Rise and Fall of the Modern Subject

مفهوم سوژه، در كنار مفاهيمي از قبيل ابژه، خدا و جوهر، يكي از مهمترين مفاهيم تاريخ فلسفه به شمار مي‌رود. هر كدام از اين مفاهيم را مي‌توان براي روايت كردنِ قسمي تاريخ فلسفه دست‌مايه قرار داد. اين دقيقاً همان رسالتي است كه رابرت سي. سالِمَن در كتاب «طلوع و افول خود (جلد هفتم از تاريخ فلسفۀ غرب آكسفورد)» براي خود تعيين كرده است (Solomon 1988). او تاريخ سوژه، يا به تعبير خودش، «تاريخِ خود» را از آغاز ايدئاليسم آلماني در نيمۀ دوم قرن هجدهم، نزد كانت، آغاز و با گذر از ايدئاليست‌هاي شاخصي همچون فيشته، شلينگ و هگل، به نخستين بارقه‌هاي فروپاشيِ برداشتِ پرطمطراق از سوژۀ مدرن و اشاعۀ رويكردهاي انتقادي نزد نيچه، كي‌يركه‌گور و هايدگر راه مي‌برد و در پايان، بحثش را با شاخص‌ترين چهره‌هاي پست‌مدرن، همچون فوكو و دريدا به پايان مي‌برد. مقالۀ حاضر بيش از بررسي صوري و محتوايي اين اثر، تمركز اصلي خود را به ترجمۀ فارسي نخست اين كتاب (سالومون 1396) معطوف ساخته است. در نتيجه، مقالۀ حاضر بيش از تبيين و نقد خود محتواي كتاب، نوعي نقد ترجمه است كه هرچند به نقد يك ترجمۀ خاص پرداخته، اما اميد دارد كه اين نقد، امكاني را براي مواجهه با كليت ترجمۀ آثار فلسفي فراهم سازد.

The concept of subject, along with concepts such as object, God and substance, is one of the most important concepts in the history of philosophy. Each of these concepts can be used to narrate a history of the philosophy. This is precisely the mission of Robert C. Salman sets out for himself in his book The Rise and Fall of the Self (A History of Western Philosophy, Vol. 7). He began the history of the subject, or, in his own terms, 'history of the Self' from the beginning of German idealism in the second half of the eighteenth century, with Kant (together with prominent idealists such as Fichte, Schelling and Hegel), to the first glimpses of the collapse of modern subjectivity an‎d proliferation of critical approaches, such as Nietzsche, Kierkegaard and Heidegger. In the end, he ends his discussion with the most prominent postmodern figures, such as Foucault and Derrida. The present article focuses on the first Persian translation of this book, rather than the formal and content review of this work. As a result, the present article is more than a mere critique of the book's content itself, a critique of translation that, although it criticizes a particular translation, hopes that this critique will provide an critical analysis about the translation of philosophical works in general.