عنوان مقاله :
ارزيابي تناسب اراضي براي برنج بر مبناي مدل فائو و با استفاده از تكنيكهاي تلفيقي تصميمگيري چندمعياري فازي (مطالعه موردي: مؤسسه تحقيقات برنج آمل، استان مازندران)
پديد آورندگان :
نبوي ، فاطمه دانشگاه گيلان - دانشكده علوم كشاورزي - گروه علوم خاك , يغمائيان مهابادي ، نفيسه دانشگاه گيلان - دانشكده علوم كشاورزي - گروه علوم خاك , سلطاني ، شهرام محمود سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات برنج
كليدواژه :
فرايند تحليل سلسله مراتبي (AHP) , كميت سنجهاي مفهومي فازي , منطق فازي , ميانگين وزني مرتب شده (OWA)
چكيده فارسي :
مسأله امنيت غذايي يكي از سياستهاي مهم كشاورزي است و لازم است در اين راستا، اراضي قابل كشت مورد ارزيابي قرار گيرند. يكي از رويكردهاي اساسي جهت بهرهبرداري از منابع اراضي با كسب حداكثر بازده و حفظ كيفيت اراضي براي آينده، ارزيابي تناسب اراضي است. با توجه به اهميت برنج به عنوان دومين محصول پرمصرف كشور و اهميت مطالعات ارزيابي تناسب اراضي در استفاده بهينه و پايدار از اراضي، اين پژوهش با هدف استفاده از تكنيكهاي تلفيقي تصميمگيري چندمعياري فازي و تعيين عمق بهينه خاك براي مطالعات ارزيابي تناسب اراضي براي كشت برنج در مزرعه پژوهشي گل دشت مؤسسه تحقيقات برنج كشور انجام گرفت. بدين منظور نمونه برداري خاك در 50 نقطه و از چهار عمق مختلف انجام شد و برداشت محصول در پلاتي به وسعت يك مترمربع به مركزيت محلهاي نمونهبرداري خاك انجام گرفت. سپس شاخص اراضي با استفاده از روشهاي پارامتريك (ريشه دوم)، Fuzzy-AHP و Fuzzy-AHP-OWA در چهار حالت عمقي صفر تا 25، صفر تا 50، صفر تا 75 و صفر تا 100 سانتيمتر مورد محاسبه و مقايسه قرار گرفتند. براساس همبستگي بين شاخصهاي اراضي محاسبه شده براي عمقهاي مختلف و عملكرد مشاهده شده برنج، بيشترين ضرايب همبستگي براي روش Fuzzy-AHP-OWA با كميت سنج نصف (0.37=R2 ) بهدست آمد. نتايج حاصل از تناسب اراضي منطقه مورد مطالعه با استفاده از روش Fuzzy-AHP-OWA نشان داد كه با افزايش سطح ريسك پذيري، مناطق با درجه تناسب بالاتر مساحت بيشتري از منطقه را به خود اختصاص مي دهند. با توجه به مشابهت نتايج بدست آمده براي عمقهاي صفر تا 50 و صفر تا 100 سانتيمتر با نتايج خاكرخ شاهد در هر سه روش پارامتريك، Fuzzy-AHP و Fuzzy-AHP-OWAپيشنهاد ميشود كه استفاده از عمق صفر تا 50 سانتيمتر به منظور مطالعات ارزيابي تناسب اراضي براي برنج در منطقهي گلدشت آمل مدنظر قرار گيرد.