پديد آورندگان :
سيف, علي دانشگاه كاشان - دانشكده منابع طبيعي و علوم زمين , قاسميه, هدي دانشگاه كاشان - دانشكده منابع طبيعي و علوم زمين , زيني وند, حسين دانشگاه كاشان - دانشكده منابع طبيعي و علوم زمين , زند, مهران سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي تهران - پژوهشكده حفاظت خاك و آبخيزداري
كليدواژه :
استان لرستان , رگرسيون لجيستيك , مديريت منابع آب , نرمافزار ENVI5.3 , ROC
چكيده فارسي :
امروزه با افزايش جمعيت، كاربري اراضي به منظور برآورد نيازها تغيير كرده است كه همين موضوع، اطلاع از وضعيت آينده كاربري اراضي را با اهميت تر كرده است. بررسي تغييرات كاربري اراضي، نقش اساسي در مطالعات زيست محيطي، مدل سازي و شبيه سازي تغييرات كاربري اراضي و مديريت منابع آب داشته، مديران را در برنامه ريزي بهتر كاربري اراضي ياري مي دهد. لذا در اين پژوهش، ابتدا نقشه كاربري اراضي حوزه آبخيز رحيم آباد براي سال هاي 1999 و 2016 به ترتيب با استفاده از سنجنده هاي ETM+ و Landsat 8 در محيط نرم افزار ENVI5.3 استخراج شد كه ضريب كاپا برابر 95 درصد و صحت كلي برابر 97 درصد، حاكي از دقت بالاي نقشه كاربري 2016 بود. سپس، نقشه هاي عوامل موثر بر تغيير كاربري اراضي شامل نقشه هاي فاصله از جاده، فاصله از رودخانه، فاصله از شهر، فاصله از روستا، فاصله از گسل، زمين شناسي، بافت خاك، بارش، تبخير، مدل رقومي ارتفاع، شيب، سطح آب زيرزميني و مقدار تابش خورشيدي در محيط ArcGIS 10.6 تهيه شدند. آن گاه، با استفاده از رگرسيون لجيستيك، نقش عوامل موثر بر كاربري اراضي تعيين شد و براي ارزيابي رگرسيون لجيستيك، از منحني ROC استفاده شد. در نهايت، نقشه كاربري اراضي حوضه مطالعاتي براي سال 2026 با استفاده از مدل CLUE-s شبيه سازي شد. نتايج حاصل از پژوهش حاضر، نشان داد كه ميزان سطح زير منحني ROC براي كاربري هاي مرتع، اراضي ديم، اراضي آبي، پهنه آبي و مسكوني به ترتيب برابر 0.9، 0.88، 0.9، 0.92 و 0.91 است كه بيان گر دقت قابل قبول روش رگرسيون در بررسي عوامل موثر بر كاربري اراضي است. همچنين، بيشترين تغييرات كاربري اراضي در سال 2026، مربوط به تبديل كاربري مرتع به كاربري ديم خواهد بود و 6.47 درصد كاربري مرتع، كاهش و 18 درصد كاربري ديم افزايش خواهد يافت.
چكيده لاتين :
Today, with the increase in population, land use has been changed to meet the needs, which has made it more important to know the future status of land use. Investigating land use changes plays a fundamental role in environmental studies, modeling and simulation of land use changes and water resources management and helps managers in better land use planning. So, in this research, first, the land use map of Rahim-Abad Basin was extracted for 1999 and 2016, using ETM+ and Landsat 8 sensors in ENVI5.3 software environment, with a kappa coefficient of 95% and overall accuracy of 97% that indicates the high accuracy of the 2016 map.Then, the maps of affecting factors on land use change including maps of distance from the road, distance from the river, distance from the city, distance from the village, distance from the fault, geology, soil texture, rainfall, evaporation, elevation digital model, gradient, groundwater level and the amount of solar radiation were prepared in Arc-GIS 10.6.After, using logistic regression, the role of effective factors on land use was determined and the Relative Operating Characteristics curve (ROC) was used to evaluate the logistic regression. Finally, the land use map of the study basin was simulated for 2026 using the CLUE-s model.Results showed that the area under the ROC curve was 0.9, 0.88, 0.9, 0.92 and 0.91 for grasslands, rain-fed lands, irrigated lands, water and, residential zones, respectively, which expresses the acceptable accuracy of the regression method in investigation of affecting factors on land use.Also, the most changes of land use in 2026 would be related to conversion of rangelands to rainfed lands, and 6.47% rangelands would decrease and 18% rainfed lands would increase.
