رابطه تنظيم شناختي هيجان و گرايش به اعتياد: نقش ميانجي احساس تنهايي اجتماعي عاطفي و طرح واره هاي ناسازگار اوليه

The Relationship between Cognitive Emotion Regulation and Addiction Tendency: The Mediating Roles of Social and Emotional Loneliness and Early Maladaptive Schemas

پژوهش حاضر با هدف تعيين رابطه تنظيم شناختي هيجان با گرايش به اعتياد با ميانجي گري احساس تنهايي و طرح واره ناسازگار در دانشجويان انجام شد. روش پژوهش توصيفي- همبستگي و از نوع معادلات ساختاري بود. جامعه آماري شامل كليه دانشجويان مقطع ارشد دانشگاه آزاد اسلامي زنجان در سال تحصيلي 97-1396 بودند كه 300 نفر به روش نمونه گيري طبقه اي تصادفي انتخاب شدند. به منظور جمع آوري اطلاعات از مقياس تنظيم شناختي هيجان گارنفسكي، كرايج و اسپينهاون (2001)، مقياس آمادگي به اعتياد ويد وبوچر(1992)، مقياس احساس تنهايي اجتماعي عاطفي ديتوماسو، برنن و بست (2004)، و مقياس طرح واره ناسازگاريانگ-فرم كوتاه (1998) استفاده شد. مدل پيشنهادي به روش الگوي معادلات ساختاري و با استفاده از نرم افزارSPSS 25 وPLS ارزيابي شد. يافته ها مدل پيشنهادي برازش مناسبي داشت. راهبردهاي سازش يافته تنظيم هيجان و طرح واره ناسازگار اوليه بر گرايش به اعتياد اثر مستقيم و معناداري نداشتند، درحاليكه، راهبردهاي سازش نيافته تنظيم هيجان و احساس تنهايي بر گرايش به اعتياد اثر مستقيم و معناداري داشتند. احساس تنهايي و طرح واره هاي ناسازگار اوليه نقش ميانجي در رابطه بين راهبردهاي سازش نيافته با گرايش به اعتياد داشتند، در حاليكه، طرح واره هاي ناسازگار اوليه نقش ميانجي در رابطه بين راهبردهاي سازش يافته و گرايش به اعتياد نداشتند. نتيجه گيري نتايج پژوهش حاضر ضمن تبيين عوامل درون فردي موثر بر گرايش به اعتياد در بين دانشجويان، مي تواند به عنوان الگويي مناسب براي طراحي برنامه هاي پيشگيري از اعتياد در بين دانشجويان و جوانان مفيد باشد.

The purpose of this study was to investigate the relationship between cognitive emotion and regulation addiction tendency with the mediating roles of loneliness and early maladaptive schemas among students. Method The present study was descriptive-correlational and structural equations. The statistical population included all students in master degree in Islamic Azad University of Zanjan in the academic year of 2017-2018 that 300 people were selected by stratified random sampling. To collect data, Garnefski, Kraaij and Spinhoven cognitive emotion regulation questionnaire (2001), Weed and Butcherchr('39')s addiction potential scale (1992), Ditommasso, Brannen and Bestchr('39')s social and emotional loneliness scale (2004), and the Young schema questionnaire-short (1998) were used. The proposed model was evaluated using structural equation modeling using SPSS 25 and PLS software. Results The suggested model had an appropriate fit. Adaptive cognitive emotion regulation strategies and early maladaptive schemas had no significant direct effects on addiction tendency, while maladaptive cognitive emotion regulation strategies and loneliness had. Loneliness and early maladaptive schemas mediated the relationship between cognitive emotion regulation strategies and addiction tendency, while early maladaptive schemas did not mediate the relationship between adaptive emotion regulation strategies and addiction tendency. Conclusion The results of the present study, in addition to explaining the interpersonal factors affecting the tendency to addiction among students, can be useful as a suitable model for designing addiction prevention programs among students and the youth.