اثر افزايشي تركيب تمرينات تن آرامي مبتني بر ذهن آگاهي (MBR) و تحريك الكتريكي فرامغزي (CES) بر كاهش افسردگي، اضطراب و استرس مبتلايان به ديابت نوع 2

The Incremental Effect of Combining Mindfulness-based Relaxation (MBR) Trainings and Transcranial Electrical Stimulation (tCES) on Decreasing Depression, Anxiety, and Stress in Patients with Diabetes 2

پژوهش حاضر، يك مطالعــه از نــوع كــار آزمــايي بــاليني تصــادفي سه گروهـــي دو ســر كور، از نوع طرح اندازه‌هاي تكراري است كه با هدف تعيين اثر خالص و اثر تركيبي دو تكنيك تن آرامي مبتني بر ذهن اگاهي (MBR) و تكنيك تحريك الكتريكي فرامغزي (CES) در بهبود وضعيت روانشناختي بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 انجام گرفت. نمونه پژوهش شامل 30 بيمار داراي ديابت نوع 2 بود كه از انجمن ديابت شهرستان بناب انتخاب شدند و پس از همتاسازي، به طور تصادفي به سه گروه 10 نفره (MBR، CES، MBR+CES) انتساب شدند و در 10 جلسه انفرادي مداخلات مربوط به گروه خود را اخذ نمودند. پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري يك ماهه، با مقياس DASS-48، برگزار شد. تحليل واريانس بين-درون گروهي آميخته، تغيير معني داري در ميانگين افسردگي، اضطراب، و استرس در طول زمان نشان داد. همچنين، ميانگين نمرات گروهها در طول زمان براي افسردگي يكسان، و براي اضطراب و استرس غيريكسان بود. تحليل كواريانس چندمتغيره و نتايج آزمون مقايسه‌هاي جفت‌شده بن فروني نشان داد كه مداخلات مختلف تاثير يكساني در كاهش اضطراب و استرس در مراحل پس آزمون و پيگيري داشتند. همچنين، پايداري هرسه مداخله درماني براي كاهش اضطراب يكسان بوده است. اما در مورد استرس، در مرحله پيگيري، پايداري درمان تركيبي MBR+CES، نسبت به درمان CES بيشتر بوده است.

the study aimed to determine the pure and combined effect of both techniques of mindfulness-based relaxation (MBR) and Transcranial Electrical Simulation (tCES) in improving psychological status of patients with type 2 diabetes. The present study was a randomized three-group double-blind clinical trial with repeated measures designs. The sample of the study consisted of 30 patients with type 2 diabetes who were selected from Diabetes Association of Bonab city and after matching, they were randomly assigned to the three groups of10 subjects (MBR, CES, MBR+CES) and they received interventions related to their group in 10 single sessions. Pre-test, post-test, and one-month follow-up were conducted with DASS-48. Analysis of variance with repeated measures showed a significant change in means of depression, anxiety, and stress over time. The mean of group scores was similar for depression and dissimilar for anxiety and stress over time. Multivariate covariance analysis and the results of the paired interpersonal comparative test indicated that different interventions had the same effect on decreasing anxiety and stress in pre-test and follow-up phase. The stability of all three therapeutic interventions was the same for anxiety reduction, too. But, about stress, in follow-up phase, the stability of combined therapy MBR+CES was more than CES therapy for stress reduction.