نقش سامانيان در تحزكات سياسي نظامي طبزستان

The Role of the Samanids in Tabarestan's Political-Military Movements

نقش ناپايدار سامانيان طي يك قرن بر طبرستان ، بي سبب و حتي بي نتيجه نبود. عنصر اصلي در سلطه سياسي و نظامي اميران خراسان بر اين ولايت، نابساماني هاي گسترده پس از ظهور علويان ، تضعيف استيلاي خلفاي عباسي و به ويژه تبديل طبرستان به پناهگاهي براي سرداران عاصي و مدعيان بر سامانيان بود. چنانچه استيلاي نظاميان بر طبرستان در اين روزگار را هر آيينه مي توان در راستاي سياست ورزي و مقاصد دولت آل سامان برشمرد. در چنين هنگامه اي از آتش و خون ، بي شك شمشير آخته سرداران ديلمي در كوره تفتيده وقايع طبرستان كه از سوي سامانيان به تمهيد و تدبير دامن زده و آبديده شده بود؛ ناباورانه ساختار دولت هاي ديالمه را پي ريزي نمود، تا نه تنها سرنوشت ايران؛ بلكه حيات سياسي و نظامي سرزمين هاي اسلامي و خلافت را نيز دگرگون سازد . نتيجه اينكه طبرستاني كه خود در آغاز قرن چهارم هجري از جامعيت لازم بر تثبيت حكومتي پايدار برخوردار نبود، بسترساز ثبات سياسي پايان قرن چهارم گرديد. روش تحقيق در اين مقاله توصيفي- تحليلي و مبتني بر استنادات به منابع و مآخذ است.

The unstable role of the Samanids over a century in Tabarestan was not without effect. The main element in the political and military domination of the Khorasan amirs in the province was the widespread unrest following the rise of the Alawites, the weakening of the Abbasid Caliphate, and especially the conversion of Tabarestan into a refuge for sinful commanders and claimants. The military conquest of Tabarestan in this time can be actually in line with the policy and intentions of the Al-e Saman government. In such a storm of fire and blood, the sword of a Dailamid’s skirmishers in the boiling furnace of Tabarestan events, instigated and devised by the Samanids, undoubtedly laid the foundation of the dialectic governments, not only the fate of Iran; Rather, it will transform the political and military life of Islamic lands and the caliphate. The result was that Tabarestan, which itself did not have the requisite integrity to establish a stable government at the beginning of the fourth century AH, was subject to political stability by the end of the fourth century. The research method in this paper is descriptive-analytical and based on references to sources and references.