تحليل نقش سياسي نظامي كهگيلويه در دوره صفوي

Analysis of the Political-Military Role of Kohgiluyeh in the Safavid

ايالت كهگيلويه در روزگار صفوي (907-135ق) يكي از اياالت مهم و از بيگلربيگي ها محسوب ميشد و حاكم نشينهاي متعددي از جمله حويزه، دزفول و بصره در زمره آن قرار داشت. محدوده جغرافيايي آن از شهر امروزي ياسوج آغاز و به سواحل خليج فارس در بندر ديلم ختم و مناطقي چون بهبهان و رامهرمز را شامل ميشد. پادشاهان صفوي همواره براي اين ايالت اهميت و اعتباري ويژه قايل بودند. بخش عمده اين توجه ناشي از موقعيت سوقالجيشي و توان نظامي آن بود. همچنين از طريق اين ايالت امنيت خليج فارس تامين ميشد. همين وضعيت سبب گرديد تا نزديك به يك قرن حاكميت و فرمانروايي ايالت كهگيلويه به سران قدرتمند و متنفذ ايل افشار واگذار گردد. موقعيت سياسي و ويژگيهاي خاص اقليمي و كوهستاني بودن بخشهايي از آن سبب توجه مخالفان حكومت صفوي به آن شد. در مواقعي نيز پناهگاه و سنگر مبارزه مخالفان حكومت صفوي بود و اين خود توجه بيشتر حكومت را ميطلبيد. پژوهش حاضر برپايه پرسش نقش سياسي و نظامي ايالت كهگيليويه در عصر صفوي سامان يافته است. اين پژوهش از نوع پژوهش تاريخي و با روش »توصيفي تحليلي« و با استفاده از منابع كتابخانه اي و مطالعات ميداني، صورت گرفته است. داده هاي تاريخي گردآوري و سپس ارزيابي و تجزيه و تحليل و سرانجام استنتاج از آن صورت گرفته است.

The province of Kohgiluyeh in the Safavid era (1135-907 AH) was one of the most important states and one of the Biglarbegian and included several rulers including Hawizeh, Dezful and Basra. Its geographical area started from the modern city of Yasuj and ended at the shores of the Persian Gulf in the port of Deylam and included areas such as Behbahan and Ramhormoz. The Safavid kings always attached special importance and prestige to this province. Much of this attention was due to its strategic position and military might. Security in the Persian Gulf was also provided through this state. This situation caused the rule and sovereignty of Kohgiluyeh province to be handed over to the powerful and influential leaders of Afshar tribe for nearly a century. The political situation and the special climatic and mountainous features of some parts of it attracted the attention of the opponents of the Safavid government. At times, it was a refuge and stronghold for the struggle of the opponents of the Safavid government, and this itself required more attention from the government. The present study is based on the question of the political and military role of Kohgiluyeh province in the Safavid era. This research is a historical research with "descriptive-analytical" method and using library resources and field studies. Historical data have been collected, then evaluated and analyzed, and finally inferred from it.