نقد آموزش نظريه‌هاي غربي ترجمه در دودرسنامۀ آموزش ترجمۀ ادبي در ايران

Criticism of Theoretical Framework of Two Textbooks in Literary Translation Teaching in Iran

آموزش ترجمه ادبي درايران عليرغم تلاش هاي ارزشمندي كه دراين حيطه صورت گرفته است هنوز داراي كاستي هاي بسياريست. كتب درسي مربوطه كه عموما از دو بخش تئوري وعملي تشكيل شده اند بيش از آنكه نقش و مسووليت مترجم به عنوان كنشگر در حيطه ي ترجمه را به جويندگان اين علم آموزش دهند،با زبان به عنوان مقوله اي انتزاعي و نه اجتماعي برخورد ميكنند و لاجرم مترجمي كه تعليم ميدهند نيز تعريفي غير اجتماعي و گاها انتزاعي از اين مقوله و از خويشتن دارد .مقاله ي حاضر نقدي بربخش نظري دو كتاب "در آمدي بر اصول و روش ترجمه" تاليف كاظم لطفي پور ساعدي و "ترجمه ي ادبي"، اثرعلي اكبر عقيلي اشتياني به عنوان نمونه هايي از كتب دانشگاهي در اين حيطه است. اين مقاله با رويكردي توصيفي بخش نظري اين دو كتاب را بررسي و ميزان همخواني آنها را با ديدگاه هاي امروزي آموزش ترجمه مطالعه ميكند و به دنبال روشها و نگاه هايي جديدتر براي آموزش ترجمه ميگردد كه در آنها به ترجمه نه به عنوان عملي مجرد بلكه به عنوان فرايندي در حركت دايم نگاه شود كه در واقع از تعاملي دايمي ميان انسان و جهاني كه مترجم در آن ميزيد بر مي آيد.

Despite all the valuable efforts made in the field of translation studies in Iran, there are still quite a few tangible gaps. The academic literature, usually consisting of a theoretical and a practical part, instead of establishing the role and responsibility of a translator as an agent who is in continuous interaction with the society, often tends to approach language as a non-social and abstract matter. As a result, translators trained in this educational system have an abstract perception of themselves and of the translation process. This article analyzes the theoretical part of the books “A Prologue to the Bases and Techniques of Translation” by Kazem Lotfipour Saedi and “Literary Translation” by Ali Akbar Aghili Ashtiani as two of the books in translation teaching that are used as academic references in Iranian universities, and studies the concordance of the theoretical part of the named books with contemporary approaches in teaching translation.