شاخصه‌هاي كارآمدي سياسي نظام برآمده از انديشه ولايت فقيه

هدف پژوهش حاضر بررسي و تبيين شاخصه‌هاي كارآمدي سياسي در نظام ولايت فقيه بود. روش پژوهش توصيفي – تحليلي بوده و با توجه به چارچوب مفهومي با معيار قرار دادن تئوري انجام تكليف كه از نظريات موجود پيرامون سنجش كارآمدي دولت‌ها است، مشخص شد كه هرچند شاخصه‌هاي كارآمدي سياسي در نظام‌هاي سياسي مختلف اعم از ديني و غيرديني از طريق عناوين ثابتي مورد ارزيابي و سنجش قرار مي‌گيرد، اما به‌رغم اشتراك لفظي، به دليل اختلاف ماهوي‌شان با منطقي متفاوت از منطق نظام‌هاي سياسي يكديگر، مورد ارزيابي قرار مي‌گيرند. اين شاخصه‌ها با توجه به اولويت‌بندي‌اي است كه برگرفته از نصوص اسلامي و انديشه ديني مي‌باشد. ويژگي بارز اين شاخصه‌ها آن است كه تابع اصول و ارزش‌هاي ديني باشد و نظام ولايت فقيه براساس اهدافي كه دارد كارآمدي خود را بنابر ميزان تعهد خود تا حد وسع و توانش براساس انجام تكليف، پيگيري نمايد كه قلمرو آن، هم شامل امور دنيوي است و هم اخروي. در نتيجه حكومت تكليف مدار ديني، تدبير امر معاش و معاد مردم را، توأمان بر عهده دارد. لذا، كارآمدي بر مبناي خدا باوري و حق محوري روح حاكم بر سياست، در انديشه حكومت ولايت فقيه است. براساس اين اصل و در چارچوب حق‌مداري و عدالت‌ورزي، تأمين رفاه مادي، كرامت و آزادي انسان، به صورت تكليفي و از اهداف مياني حكومت اسلامي است و هدايت و سعادتمندي نهايي انسان، در زمره اهداف نهايي حكومت اسلامي قرار دارد. بنابراين، به مقتضاي مباني جهان‌شناختي و معرفت‌شناختي اسلام، نه خدامحوري و آخرت‌گرايي در تضاد با آباداني دنيا و تحقق مولفه‌هاي كارآمدي بوده و نه آباداني دنيا مانع از سعادت‌مندي اخروي است. در نتيجه تدبير درست دنيا مي‌تواند در راستاي اهداف اخروي بوده و منافاتي با كارآمدي نظام سياسي نداشته باشد.