عنوان مقاله :
نوگرايي در تونس؛ از شكل‌گيري تا پيدايش نگاه انتقادي به مدرنيته (1937-1881م)
پديد آورندگان :
ميرزايي، زهرا دانشگاه بين اﻟﻤﻠﻠـﯽ اﻣـﺎم ﺧﻤﯿﻨـﯽ , برزگر كليشمي، ولي الله دانشگاه بين اﻟﻤﻠﻠـﯽ اﻣـﺎم ﺧﻤﯿﻨـﯽ - ﮔﺮوه ﺗﺎرﯾﺦ و ﺗﻤﺪن ﻣﻠﻞ اﺳﻼﻣﯽ , بادكوبه هزاوه، احمد دانشگاه تهران - ﮔﺮوه ﺗﺎرﯾﺦ و ﺗﻤﺪن ﻣﻠﻞ اﺳﻼﻣﯽ
كليدواژه :
احمدباي , تونس , سنت‌گرايان , مدرنيته , نوسازي در تونس , نوگراي در تونس
چكيده فارسي :
تونس در اوايل قرن نوزدهم ميلادي به سبب ارتباط با مصر و عثماني و نيز تعامل با فرانسه كه از خاستگاه‌هاي اصلي نوگرايي بود با مدرنيته آشنا شد. نوگرايي در تونس با نوسازي‌هاي احمدباي (حك. 1837-1855م) آغاز شد. اين نوگرايي تا آغاز استعمار فرانسه (1881م) و پيدايش ديدگاه‌هاي انتقادي در باب مدرنيته ادامه پيدا كرد. نخستين نوگرايان تونس مانند ديگر كشورهاي اسلامي از افراد وابسته به حاكميت بودند و اقدامات نوسازي آنها بيشتر معطوف به جنبه مادي و ملموس مدرنيته بود. آنها با نگاه به ظواهر مدرنيته، راه هرگونه رشد و ترقي را در تقليد و اقتباس از غرب مي‌دانستند. مسئله اصلي پژوهش اين است كه زمينه‌ها و عوامل نفوذ و گسترش مدرنيته در تونس چه بوده‌است؟ پژوهش حاضر با بررسي عوامل و زمينه‌هاي ورود مدرنيته به تونس، به تبيين ماهيت و ويژگي‌هاي گفتمان نخستين مرحله نوگرايي در تونس مي‌پردازد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه نخستين مرحله از گفتمان نوگرايي در تونس، بيشتر ماهيت نوسازي داشت. راهكار اصلي تجددخواهان براي برون‌رفت تونس از عقب ماندگي‌ها، استفاده همه جانبه از دستاوردهاي فني و صنعتي مدرنيته بود. آنها به مباني و الزامات معرفت شناختي مدرنيته بي‌توجه بودند. از اين‌رو فهم بنياديني از تعاريف و مفاهيم اساسي مدرنيته درباره انسان، جهان و جامعه نداشتند.
چكيده لاتين :
no abstract
عنوان نشريه :
پژوهش نامه تاريخ اسلام
