ماده زايي ميوزي با استفاده از پرتو ‌گاما در ماهي آزاد درياي خزر Salmo trutta caspius و تعيين جنسيت با استفاده از ژن SDY

ماهي آزاد درياي خزر (Salmo trutta caspius) گونه ماهي با ارزش درياي خزر و حوزه اطراف آن است كه به عنوان گونه‎اي مناسب در صنعت شيلات كشورمان مطرح است. در اين پژوهش تخم و اسپرم از ماهي آزاد درياي خزر استحصال شد. براي انجام ماده‎زايي (Gynogenesis) اسپرم با دزهاي 450، 600 ،750، 900 و Gy 1050 توسط پرتو گاما (Co60) پرتودهي گرديد. در مرحله بعد لقاح به صورت خشك با مخلوط نمودن تخمك و اسپرم‌ هاي پرتو ديده انجام شد. جهت القاي پلوييدي حمام آبي با درجه حرارت‌ هاي 26 تا C˚28 برقرار گرديد. نمونه گيري از باله دمي ماهي ‌هاي تيمارهاي مختلف صورت گرفت و استخراج DNA صورت گرفته و تعيين جنسيت با استفاده از پرايمرهاي 1S1E و 4AS2E مربوط به ژن SDY صورت پذيرفت. پس از رسيدن ماهيان آزاد به وزن مناسب با استفاده از بافت شناسي كلاسيك جنسيت مورد بررسي و مطالعه قرار گرفت. نتايج نشان داد كه در گروهGy  900 ميزان لقاح، بازماندگي لارو نسبت به ساير گروه ‌هاي گاينوژن با اختلاف معني‌ داري بيش‌ تر بود (0.05 p). تعيين جنسيت با استفاده از روش ‌هاي مولكولي نشان داد كه در تيمار ماده‎زايي شده با دز Gy 450 هنوز جنس نر (1 نمونه از 5 نمونه) وجود دارد؛ اين در صورتي بود كه در دزهاي ديگر جنس نر وجود نداشت. اما در كليه نمونه‌ هاي بافت شناسي نشان‌ه اي از گناد جنسي نر مشاهده نمي‌ شود. با توجه به اين نتايج مي‌ توان نتيجه گرفت كه ماده زايي ماهي آزاد درياي خزر با استفاده از روش پرتوتابي گاما به صورت موفقيت آميزي انجام شده است و دز Gy 900 به عنوان دز مناسب براي استفاده از اين روش در اين گونه پيشنهاد مي‌ شود.