نقّادي واقع‌گرايي شبكه‌اي

در «واقع‌گرايي شبكه‌اي» عالم هستي لايه لايه است. عوالم ماده، ذهن، مثال، عقل و الوهي با يكديگر در تطابق‌ هستند. موجودات عالم ماده داراي وجودهاي برتري در اين عوالم‌اند. شناخت آنها همواره «پنجره‌اي» است. شناخت ذهن از چيزهايي كه داراي ماهيت‌اند «واقع‌نما»، اما از چيزهايي كه فاقد ماهيت‌اند «غير واقع‌نما، وهمي، مجازي و شبح» است. ادراكات حسي، حضوري، حصولي بديهي و حصولي نظري‌اي كه مستقيماً به بديهيات منتهي مي‌شوند، ادراكاتي حقيقي‌اند. امّا ادراكات حصولي نظري‌اي كه مستقيماً به بديهيات منتهي نمي‌شوند، ادراكاتي مجازي و وهمي بوده و «شبحي» از واقعيت را نشان مي‌دهند. دانش‌هاي مدوّن نيز براين‌اساس كه علم حصولي نظري‌اي هستند كه مستقيماً به بديهيات منتهي نمي‌شوند و به زبان وابسته‌اند و همچنين از جمله شناخت‌هاي مفهومي و اعتباري به حساب مي‌آيند، شبحي از واقعيت را نشان مي‌دهند و به‌طوركلي واقع‌نما هستند؛ يعني «شبيه به واقع» بوده و «نزديك‌تر به واقع»اند. بنياد خطاهاي «واقع‌گرايي شبكه‌اي» در خلط بين شناخت عوالم و شناخت لايه‌هاي مختلف واقعيت‌هاي عالم ماده، در باور غلط به علم‌آور نبودن استقراء و تجربه و غفلت از استقراء مبتني بر خواص ذاتي شيء، در باور به واقع‌نما بودن موجودات داراي ماهيت و واقع‌نما نبودن موجودات فاقد ماهيت و در وهمي و مجازي دانستن ادراكات وابسته به زبان و اعتبارات زباني و مفهومي است.