تقسيم‌بندي نوين «كنايه» در محور زباني

A New Categorization of Metonymy on the Language Axis

به­ دليل كاربرد وسيع «كنايه»، از گذشته تا به امروز، تعاريف متعددي از آن ارائه شده است. تعاريف گذشتگان چندان روشن و دقيق نبوده و مرز مشخصي بين تعريف­ ها و مثال­ هايشان وجود ندارد. از سوي ديگر، كنايه را تنها در آثار ادبي جستجو و شواهدي هم كه به ­عنوان مثال آورده­ اند فقط از ميان آثار ادبي گزينش شده است. بي­ توجّهي به خاستگاه اصلي كنايه؛ يعني زبان عام، در تعريف و دسته­ بندي آن، سبب خلط انواع كنايه شده است. در اين مقاله، ابتدا مبهم و سليقه ­اي بودن تعاريف گذشتگان از كنايه بررسي و سپس، لزوم توجه به كنايات موجود در زبان عام و وارد شدن آن­ها به زبان ادبي مطرح شده است. در ادامه، با ارائۀ مثال­ هايي از زبان عام و ادبي، كنايه در سه نوع «كنايه از موصوف»، «كنايه از صفت» و «كنايه از نسبت» با توجه به دايرۀ كاربردشان در بستر زبان عام و ادبي، در دو نوع محدود و نامحدود، به دوازده قسم كنايه تقسيم شده است. در پايان، «كنايه از نسبت» به ­دليل قدرت بالاي توصيف، باارزش­ترين نوع كنايه تشخيص داده شده است.

Due to the extensive usage of metonymy from the past to the present, several definitions of the term have been propounded. Old definitions were not very clear and precise, there being no lucid distinction between definitions and examples. On the other hand, metonymy and examples there of only were looked for in and selected from among literary works. Inattention to the origins of metonymy i.e. common language led to the confusion of different types and definitions of metonymy. This article first examines the vagueness and arbitrariness of old definitions of metonymy and then proposes the necessity of attention to metonymies in common language and of their entry into literary language. Next, providing examples in common and literary languages, three types of metonymy namely “metonymy for the substantive”, metonymy for the attribute” and “metonymy for the relation” are subdivided into twelve types in view of their limited and unlimited usage in literary and common languages. At the end, metonymy for the relation is described as the most valuable because of its high descriptive power.