بررسي تطبيقي طنز كلامي در دوبله عربي و فارسي انيميشن زوتوپيا براساس مدل مگدالنا پانِك

ترديدي نيست كه بخش قابل توجهي از انيميشن هاي مشهور با اهداف آموزشي و سرگرم كننده ادبي شكل گرفته‌اند و پديدآورندگان اين آثار با تكيه بر زﺑﺎن ادﺑﻲ جامعه هدفشان را با دنياي طنز و شيوه هاي بيان آن آشنا مي سازند. هرچه طنز در اين ژانرهاي تصويري كلامي ﻫﻨﺠﺎرﺷﻜﻦﺗﺮ باشد، ﻗﺪرت ﺟﺬب ﻣﺨﺎطبش نيز اﻓﺰاﻳﺶ ميﻳﺎﺑﺪ. اين ويژگي در ارتباط با دوبله انيميشن و برجسته سازي طنز كلامي آن نيز صادق است؛ بنابراين هر اندازه گروه دوبله نسبت به ظرافت هاي زبان مقصد آگاهي بيشتري داشته باشد، مي تواند نقش خود را در تحقق اين هدف برجسته تر كند. زوتوپيا (2016م) ازجمله انيميشن هاي موفق كودك است كه علاوه بر خلق صحنه هاي جذاب و هيجان انگيز از زباني برخوردار است كه به زعم بسياري از منتقدان فيلم كودك نمونه موفق طنز كودك نيز به شمار مي آيد. شهرت اين انيميشن سبب شد گروه هايي علمي مسؤوليت ترجمه و دوبله آن را به زبان عربي و فارسي عهده دار شوند. در اين پژوهش تلاش مي شود با تكيه ‌بر روش توصيفي‌ تحليلي و با استناد به الگوي ترجمه طنز از مگدالناپانِك (2009م)، راهبردهاي ترجمه طنز كلامي در دوبله عربي و فارسي زوتوپيا مورد بررسي تطبيقي قرار گيرد. نتايج نشان مي دهد راهكار تحت‌اللفظي در دوبله عربي (34 درصد) و دگرنويسي در دوبله فارسي (32 درصد) پربسامدترين راهكار در ترجمه طنز زبان مقصد است. همچنين تفاوت فاحش ميان استفاده از راهكار دگرگون سازي در دوبله عربي (2 درصد) و دوبله فارسي (19 درصد) نشان مي دهد كه گروه ترجمه و دوبله فارسي تأكيد بيشتري بر همسوسازي ساختار طنز انيميشن با فرهنگ و زبان مقصد داشته است؛ بنابراين دوبله فارسي در بومي سازي طنز به نسبت دوبله عربي موفق تر عمل كرده است.