تحليل احكام نيابت حج در شريعت اسلامي

Permits and rules of representation in Hajj

نيابت در حج از همان قرون اوليه دوره اسلامي مورد بحث و استدلال در شرايط مختلف قرار گرفته است. نيابت در مفهوم فقهي به معني قائم­ مقام شدن براي فرد ديگري براي انجام عمل خاصي است و از اين منظر با وكالت شباهت دارد كه مفهوم حلال گشتن تصرف يا نفوذ تصرف نيز در آن جاري است. از نظر فقهي نايب در حج بايستي نيت نايب شدن را داشته باشد و منوبّ­عنه را نيتاً تعيين كرده باشد. اگر نايب پس از احرام و دخول به حرم فوت نمايد، حج براي وي و منوب­عنه جايز است و نايب مستحق تمام مال ­الاجاره خواهد بود. قاعده بر اين اساس است كه نيابت از دونفر در يك سال جايز نيست؛ اما اين قاعده دو استثنا دارد: اول نيابت در حج و دوم پيش آمدن شرايط قهري. نتيجه اينكه در حالتي كه فرد عاجز باشد، نيابت در ابعاض حج از جانب وي مجزي است. اما اگر بعد از به پايان رسيدن فريضه حج چيزي از اجرت باقي مانده باشد، براي خود نايب است. و اگر اجرت براي تكميل حج كم باشد، تكميل آن بر منوب ­عنه واجب نيست، مگر اينكه در قرارداد به آن اشاره شده باشد. فلذا مقاله حاضر با در نظر گرفتن موضوعات فوق با روشي توصيفي ـ تحليلي و با تكيه بر منابع فقهي و روايات در ميان فقهاي اماميه و اهل سنت به احكام، شرايط نايب و منوب­ عنه در خصوص انجام فريضه حج در موارد خاص، قهري و ... خواهد پرداخت

Representation in Hajj has been discussed and argued in various contexts since the early centuries of the Islamic period. In the jurisprudential sense, representation means becoming a substitute for another person to perform a certain action, and from this point of view, it is similar to power of attorney, which also includes the concept of making possession lawful or influencing possession. According to jurisprudence, the deputy in Hajj should have the intention of becoming the deputy and the intention of the curse should be determined by the intention. If the vicegerent dies after entering ihram and entering the shrine, Hajj is permissible for him and the vicegerent, and the vicegerent will be entitled to all the rent. The rule is that it is not permissible to represent two people in one year; But this rule has two exceptions: first, representation in Hajj and second, the occurrence of coercive conditions. The result is that in case of incapacity of the person, representation in the dimensions of Hajj is separate from him. But if there is anything left from the reward after the end of the Hajj, it is a vicegerent for himself. an‎d if the reward for completing Hajj is low, it is not obligatory to complete it on the basis of the curse, unless it is mentioned in the contract. Therefore, the present article, taking into account the above issues in a descriptive-analytical manner and relying on jurisprudential sources and narrations among Imami and Sunni jurists to the rulings, deputy and subordinate conditions regarding performing Hajj in special cases, compulsory and. .. will pay.