روابط امنيتي دو قدرت بزرگ روسيه و آمريكا در مجموعه امنيتي پسا شوروي: الگوها و روندها

الگوهاي روابط امنيتي در مجموعه امنيتي پسا شوروي هرچند از يك ثبات و استمرار حكايت دارد، اما با بروز برخي حوادث و رويدادها دستخوش تغييراتي شده است. اين نوشتار، سعي دارد تا با استفاده از منابع كتابخانهاي و روش توصيفي– تحليلي، عملكرد روسيه و ايالات متحده آمريكا در تشكيل و مديريت نظمهاي امنيتي در مناطق پسا شوروي و به طور ويژه تأثير بحران اوكراين بر اين نظمها را مورد بررسي قرار دهد. بر اين اساس، بر مبناي تئورينظمهاي امنيتي ديويد ليك، پاتريك مورگان و پل پاپايانو، اين سؤال مطرح ميشود، الگوهاي امنيتي كه روسيه و آمريكا طي آن به مديريت مناقشات در منطقه پسا شوروي پرداخته، كدامند و بحران اوكراين چه تأثيراتي بر اين الگوها گذاشته است؟. بررسيهاي اين پژوهش نشان ميدهد كه هر دو قدرت بزرگ از هر شش نوع نظمهاي امنيتي مورد نظر مورگان، ليك و پاپايانو؛ يعني هژموني، توازن قوا، كنسرت قوا، امنيت دسته جمعي و جامعه امنيتي تكثرگرا و همگرايي، به تناوب بهره بردهاند. البته الگوهاي امنيتي ايالات متحده، از يك ثبات نسبي حكايت دارد و همواره كسب هژموني جهاني، كنسرت قارهاي، ايجاد يك معماري امنيتي، همگرايي و گسترش دموكراسي، اولويت همه دولتهاي آمريكا پس از جنگ سرد در قبال روسيه بوده است. روسيه نيز هر چند همين الگوهاي امنيتي را دنبال كرده است؛ اما بحران اوكراين موجب شد تا اين كشور به سياست كنسرت و هژموني منطقهاي، توازن به شكل سخت و نرم آن روي آورد و به شكلدهي محيط امنيتي منطقهاي با استفاده از الگوهاي همگرايي و مديريت امنيت دستهجمعي اهتمام بيشتري ورزد.

no abstract