بررسي اثر تراكم بوته بر عملكرد دانه ارقام ماش در شرايط آب و هوايي شهرستان ايذه

Study of plant density effect on grain yield of mungbean cultivars in climate conditions of Izeh city

توزيع مناسب گياه در واحد سطح يكي از اصولي ترين عوامل در جهت افزايش عملكرد مي باشد. اين تحقيق در تابستان سال زراعي 1392 در شهرستان ايذه واقع در شمال شرق استان خوزستان به منظور تعيين مناسب ترين رقم از بين ارقام موجود در شهرستان و مناسب ترين تراكم براي دستيابي به بالاترين عملكرد مورد بررسي قرار گرفت. تحقيق به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي و با سه تكرار اجرا گرديد. عامل اول سه فاصله كاشت روي رديف (10، 15، 20 سانتي متر) و عامل دوم سه رقم ماش (پاكستاني MN92، گوهر و سياه محلي) در نظر گرفته شد. بررسي اثرات متقابل تراكم و رقم نشان داد، بيشترين عملكرد دانه (1430/2 كيلوگرم در هكتار) به رقم پاكستاني با تراكم 13/3 بوته در متر مربع و كمترين عملكرد دانه (496/57 كيلوگرم در هكتار) نيز به رقم سياه محلي با تراكم 10 بوته در متر مربع اختصاص داشت. هرچند عملكرد تك بوته در تراكم 10 بوته در متر مربع نسبت به 13/3 بوته در متر مربع بيشتر بود ولي افزايش آن نتوانست كاهش تعداد بوته در متر مربع را جبران نمايد. نتايج به دست آمده از اجزاي عملكرد (تعداد غلاف بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه) نشان داد كه اختلاف معني داري بين تراكم ها و ارقام وجود دارد. لذا انتخاب تراكم مناسب گياهي (13/3 بوته در متر مربع) با توجه به ارقام ماش (پاكستاني 92NM) در شرايط مشابه با آزمايش حاضر مي تواند، مناسب باشد

Distribution of plants per unit area is one of the most consistent factors in order to increase yield. This research was conducted in the summer of 2013 cropping season in Izeh, North-west of Khuzestan province to determine the best cultivar and the most appropriate of density to achieve the highest yield. The research was conducted as factorial based on randomized complete blocks design with three replications. The first factor consisted of three rows spacing (10, 15, 20 cm) and the second one was three cultivars of Mungbean (Pakistani MN92, Gohar and local). The interaction effects of treatments showed that the highest yield (1430.2 kg/ha) obtained from Pakistani cultivar in density of 13.3 plants/m2. The lowest grain yield (496.57 kg/ha) belonged to local cultivar with density of 10 plants/m2. Although the individual plant yield in density of 10 plants/m2 was more than 13.3 plants/m2, but enhancement of individual plant yield couldn’t commencement of reductions of the number of plants/m2. The results of yield components (Pods per plant, number of seeds per pod and 1000 seed weight) showed that there is significant difference between density and cultivars. Therefore, the selection of plant density (13.3 plants/m2), according to Mungbean cultivars (Pakistani NM92) under similar conditions can be appropriate.