ارزيابي آگاهي هاي بوم شناختي دانش آموزان پايه ششم دوره ابتدايي شهر تبريز و عوامل موثر بر آن

Evaluation of ecological awareness of sixth grade students of Tabriz elementary schools and the effective factors

اين پژوهش باهدف مطالعه ميزان آگاهي هاي بوم شناختي دانش آموزان پايه ششم دوره ابتدايي در شهر تبريز و مطالعه نقش جنسيت و ميزان تحصيلات والدين در آن انجام شد. روش اين پژوهش ازنظر هدف، كاربردي و از نظر شيوه گردآوري داده ها، توصيفي از نوع پيمايشي بود. جامعه آماري، دانش آموزان پايه ششم دوره ابتدايي شهر تبريز در سال تحصيلي 1398 - 1397 بود كه حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 392 نفر به دست آمد. ابزار گردآوري داده ها، پرسشنامه اي محقق ساخته بود كه روايي صوري و محتوايي آن با نظرخواهي از اساتيد و صاحب نظران و پايايي آن با روش دونيمه كردن مورد تاييد قرار گرفت. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از آزمون t، تحليل واريانس يك طرفه و آزمون تعقيبي با استفاده از نرم افزار SPSS25 در سطح معناداري 05/0 انجام شد. يافته ها بر اساس نتايج آزمون t تك گروهي در سطح معني داري كمتر از 0/05 ، ميزان آگاهي هاي بوم شناختي و ابعاد آن در دانش آموزان پايه ششم ابتدايي شهر تبريز به طور معني داري پايين تر از حد متوسط بود. ميزان آگاهي دانش آموزان به جز در بعد آلودگي در باقي ابعاد آگاهي بوم شناختي پايين تر از حد متوسط بوده و در سطح غيرقابل قبولي ارزيابي گرديد. هم چنين نتايج آزمون t مستقل نشان داد كه دختران در مقايسه با پسران از ميزان آگاهي هاي بوم شناختي بيشتري برخوردارند و تنها ميزان آگاهي از چرخه مواد در دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معني داري نداشت )0/05>p(. نتايج تحليل واريانس يك طرفه نيز نشان داد كه ميزان آگاهي هاي بوم شناختي و ابعاد آن برحسب تحصيلات پدر و مادر تفاوت معني داري دارد (0/05>p). نتايج آزمون تعقيبي دانكن حاكي از اين بود كه ميزان آگاهي هاي بوم شناختي دانش آموزان و ابعادش با افزايش سطح تحصيلات پدر و مادر افزايش مي يابد. نتيجه گيري فرآيند سواد بوم شاختي، ترسيم كننده و بيانگر پيشرفت دانش آموزان مي باشد؛ به عبارت ديگر دانش آموزان مي توانند موضوعات و مواردي مختلف را در آموزش بوم شناسي بياموزند تا بتوانند به سطح تعريف شده اي از درك بوم شناسي و وقايع بوم شناختي دست يابند.

This study was conducted to study the level of ecological knowledge of sixth grade elementary school students in Tabriz and to study the role of gender and the level of education of parents in it. Methodology: This research was applied in terms of purpose and descriptive in terms of data collection method. The statistical population was the sixth grade elementary school students in Tabriz in the academic year 1397-1397 that the sample size using Morgan table was 392 people. Data collection tool was a researcher-made questionnaire whose face and content validity was confirmed by consulting professors and experts and its reliability was confirmed by halving method. Data were analyzed using t-test, one-way analysis of variance and post hoc test using SPSS25 software at a significance level of 0.05. Results: Based on the results of one-group t-test at a significance level of less than 0.05, the amount of ecological knowledge and its dimensions in sixth grade elementary school students in Tabriz were significantly lower than average. The level of students' knowledge, except for the pollution dimension, was lower than average in other dimensions of ecological knowledge and was assessed at an unacceptable level. Also, the results of independent t-test showed that girls have more ecological knowledge than boys and only the knowledge of the material cycle in male and female students was not significantly different (p <0.05). The results of one-way analysis of variance also showed that the level of ecological knowledge and its dimensions are significantly different according to the education of parents (p <0.05). The results of Duncan's post hoc test showed that students' level of ecological awareness and its dimensions increase with increasing level of parental education. Conclusion: The process of ecological literacy is drawing and expressing students' progress; In other words, students can learn different subjects and subjects in ecology education in order to reach a defined level of understanding of ecology and ecological events.