عنوان مقاله :
نگاهي نو به معناي مهجوريت قرآن در آيۀ 30 سوره فرقان، براساس واژههاي همنشين و سياق
پديد آورندگان :
اخوان مقدم ، زهره دانشگاه علوم و معارف قرآن كريم - دانشكده تهران
كليدواژه :
مهجوريت قرآن , تبيين , اهل بيت(ع) , ثقلين , تحريف , خودبسندگي , ولايت
چكيده فارسي :
يكي از آيات مهم قرآن كه ناظر بر تعامل مسلمانان با اين كتاب شريف است، و در آن شكايت پيامبر(ص) از مهجوريت قرآن بدون تصريح به زمان آن مطرح شده، آيه سياُم سوره مباركه فرقان است. مفسران و مترجمان قرآن در باره اين آيه عموماً سخن از بيتوجهي به قرآن، متروك گذاشتن و وانهادن آن، و عمل نكردن به فرامين آن گفتهاند و گاه »مَهْجُوراً « را به معناي سخنهاي ناروا و زشت دانستهاند كه به قرآن نسبت داده ميشد. پژوهش حاضر با توجه به واژههاي همنشين از قبيل »ذالك «، »قوم «، و »اِتّخَذَ « در صدد بيان اين مطلب است كه هدف آيه اساسا وانهادنِ قرآن نيست، بلكه گرفتن قرآن است، اما بهشكل دورشده. در آيه 30 فرقان، متعلَقِ »مَهْجُوراً « بيان نشده، اما با توجه به سياق آيه و مصداقِ »ظالم «، و با توجه به احاديث مربوط به همراهي قرآن و مبيّنان آن، و نيز حديث ثقلين معلوم ميشود كه قرآن را از مبيِن و قرين خود، يعني شخص پيامبر(ص) و اهل بيت(ع) دور و مهجور ساختهاند. نيز زمانِ آيه، روز رستاخيز نيست، و مراد از »قوم « در آيه نيز، همه مسلمانان تا قيامت نيست، بلكه قوم رسولخدا است كه قرآن را خودبسنده و كافي پنداشتند.