عنوان مقاله :
واكاوي معنايي واژه تربيت و رهيافت معنايي واژه ربوبيت در قرآن
پديد آورندگان :
رزاززاده ، زهرا دانشگاه آزاد اسلامي واحد اصفهان (خوراسگان) , حاجي اسماعيلي ، محمدرضا دانشگاه اصفهان - گروه علوم قرآن و حديث
كليدواژه :
قرآن , تربيت , رب , ربوبيت عام , ربوبيت خاص
چكيده فارسي :
واژه ربوبيت از ريشه »ربب « به معناي پرورش دادن و البته نمونه هاي قرآني آن كه از نظر معنايي هم راستا با اين واژه است، در ساختار صرفي از ريشه »ربو « به شمار آمده؛ ربوبيت را اما از منظر قرآن ميتوان به دو نوع تكويني و تشريعي تقسيم نمود و تكويني را نوعي هدايت غيرمستقيم و نامحسوس كه اختصاصي به انسان ندارد و تشريعي را ويژه انسان دانست كه مشخصه بارز آن ارسال پيامبران و كتب آسماني در امر هدايت است؛ البته ربوبيت را با همين مفهوم ميتوان به عام و خاص تقسيم نمود و ربوبيت عام را افزون بر پروراندن و تربيت همه انسان ها به يك اندازه به پرورش همه موجودات در نظام هستي تعميم داد و ربوبيت خاص را نوع ويژهاي از تربيت الهي دانست و پرورش انسان هاي خاص مثل پيامبران را از اين مقوله بهشمار آورد. اين پژوهش تلاش كرده تا مصاديق ربوبيت »ربّ العالمين « را كه همگي بهطور مستقيم يا غيرمستقيم در ارتباط با انسان است، نخست دسته بندي و سپس مفهوم يابي كند. بدين منظور لايههاي معنايي هر يك را با توجه به سياق آيات و در حوزه ربوبيت الهي تبيين نموده است. از نتايج اين مطالعه اثبات خاص بودن انسان نزد خداوند است كه ربوبيت ويژه الهي را نصيب او كرده، پيامبران را در بهترين شكل آن پرورش مي دهد تا هدايت تشريعي ساير انسان ها را كه از مصاديق ربوبيت است، از طريق ايشان جاري فرمايد.