كاربستِ نظريۀ كارن هورناي در مطالعۀ روانشناختيِ شخصيتهاي رمان عطر فرانسوي

رمان عطر فرانسوي اثر امير تاج السر، با روايت شخصيت اصلي داستان و پرداختن به ديگر شخصيت‌ها كه در تعامل با شخصيت اصلي بيان مي‌شود؛ سعي در نشان دادن اوضاع و احوال خفقان‌آور جامعه و مردم آن دارد. تأثير اوضاع جامعه و ايجاد «خود ايده‌الي» و بررسي تيپ شخصيت‌ها در اين رمان با بهره‌گيري از نظريه كارن هورناي، موضوع اصلي اين پژوهش است. هورناي به عنوان يكي از مهم‌ترين نظريه‌پردازان عرصه‌ي شخصيت‌شناسي بر اين عقيده است كه ساخت منشيِ آدم بزرگسال از مجموعِ تجاربي كه در مدت زندگيِ اجتماعي و فرهنگيِ او روي هم انباشته و متراكم گرديده‌اند، تشكيل يافته است و اگر فرد در رابطه با اجتماع، احساس امنيت خود را از دست دهد به اضطراب اساسي دچار مي‌شود. مكانيسم دفاعي فرد در اين حالت خارج از سه حالت، مهرطلبي، انزوا طلبي، برتري طلبي نخواهد بود. با بهره‌گيري از روش توصيفي – تحليلي و در پاسخ به اين پرسش كه دلايل روان‌رنجوري شخصيت‌هاي اصلي و فرعي رمان عطر فرانسوي چيست و از چه عواملي تأثير گرفته است، اين پژوهش شخصيت‌هاي رمان و كشمكش‌هاي دروني و مكانيسم دفاعي‌ ايشان در برابر اضطراب اساسي را توضيح مي‌دهد. نتيجه‌ي پژوهش بيانگر آن است كه همه‌ي شخصيت‌هاي رمان حداقل يكي از وجوه شخصيتي نظريه هورناي يعني حركت به سوي ديگران، حركت عليه ديگران و حركت به سمت دوري از ديگران را منعكس مي‌كنند.