اثر بيوگوگرد و محلول‌پاشي روي بر خصوصيات رشد و توليد عملكرد گندم رقم بهاران

Effect of biosulfur and Zn foliar application on growth and yield of baharan new wheat variety

اين آزمايش به­ منظور بررسي اثر محلول­ پاشي روي و سطوح مختلف كود گوگرد بر عملكرد و اجزاي عملكرد گندم رقم بهاران در سال زراعي 96-1395 در مركز تحقيقات كشاورزي استان تهران واقع در شهرستان ورامين انجام شد. قالب آماري طرح به صورت فاكتوريل در پايه بلوك­هاي كامل تصادفي در سه تكرار بود. عوامل طرح شامل كود گوگرد در سه سطح (صفر، 250 و 500 كيلوگرم در هكتار از منبع بيو­گوگرد يا كود حاوي تيوباسيلوس) و محلول­ پاشي عنصر روي از منبع سولفات روي(ZnSo4, 2H2o) در سه سطح (محلول­ پاشي با آب خالص، محلول ­پاشي روي با غلظت 0/5 درصد و محلول پاشي روي با غلظت 1 درصد) بود. سولفات روي مصرفي حاوي 34% روي خالص بود. نتايج نشان داد كه مصرف بيو­گوگرد اثر معني­ داري بر عملكرد و اجزاي كمي رشد گندم داشت. همچنين اثر مصرف اين عنصر بر ميزان گلوتن، پروتئين و ميزان روي دانه معني­ دار بود. محلول­پاشي عنصر روي نيز بر صفات وزن هزار دانه، تعداد پنجه بارور، عملكرد دانه، عملكرد زيستي و شاخص سطح برگ اثر معني­ دار داشت. همچنين كليه صفات كيفي دانه تحت تاثير معني­ دار اين عنصر قرار­گرفت. بيشترين عملكرد دانه از تيمار مصرف 500 كيلوگرم گوگرد به همراه محلول­ پاشي روي با غلظت يك درصد و به­ ميزان 6789 كيلو گرم در هكتار به ­دست آمد. كاربرد توام بيو­گوگرد و روي سبب افزايش 36 درصدي عملكرد دانه گندم گرديد. بيش­ترين وزن هزار دانه از مصرف 500 كيلو­گرم در هكتار گوگرد و محلول ­پاشي روي با غلظت يك درصد و به­ ميزان 49/6 گرم به ­دست آمد. حداكثر گلوتن دانه به­ ترتيب از مصرف 500 كيلو­گرم در هكتار كود بيو­گوگرد و محلول­ پاشي روي با غلظت يك درصد حاصل شد. در شرايط مصرف گوگرد اثر مثبت محلول­پاشي روي بر اين صفت افزايش يافت. مصرف روي سبب افزايش درصد پروتئين به ­ميزان 10/3 و 17/7 درصد به­ ترتيب براي دو غلظت 0/5 درصد و يك درصد محلول­ پاشي گرديد. بيش­ترين درصد پروتئين در تيمار مصرف 500 كيلو­گرم در هكتار بيوگوگرد حاصل شد. بيش­ترين مقدار روي دانه از تيمار مصرف گوگرد به­ ميزان 500 كيلوگرم در هكتار به­ همراه محلول­ پاشي روي با غلظت يك درصد و به ميزان 63/30 ميلي­گرم بر كيلو­گرم ثبت شد. افزايش شاخص سطح برگ براي مصرف هر دو عنصر گوگرد و روي در مقايسه با شاهد معني­ دار بود.

This experiment was conducted in order to investigate the effect of zinc foliar application and different levels of sulfur fertilizer on yield and wheat yield components of Baharan cultivar in 2016-2017 in Tehran Agricultural and Natural Resource Research Center. The statistical format of the design was factorial based on random complete blocks in 3 replications. The factors include sulfur fertilizer at three levels (zero, 250 and 500 kg.ha-1 from biosulfur or thiobacillus sulfur) and zinc element foliar application of zinc sulfate source (ZnSo4, 2H2o) at three levels (pure water spraying, solution Zinc spraying with a concentration of 0.5% and 1%). Zinc sulfate contained 34% pure zinc. The results showed that sulfur consumption had a significant effect on yield and quantitative components of wheat growth. The effect of consumption of this element on gluten, protein and grain content was also significant. Foliar application of zinc also had a significant effect on the weight characteristics of one thousand seeds, number of fertile tillers, grain yield, biological yield and leaf surface index. Also, all the qualitative traits of the grain were significantly affected by this element. The highest grain yield was obtained from the treatment of 500 kg of sulfur with 1% solution of zinc spraying at 6789 kg.ha-1. The combined use of biofuels and zinc increased the yield of wheat grains by 36%. The highest weight of 1000 grains was obtained from the consumption of 500 kg.ha-1 of sulfur and zinc foliar application with a concentration of 1% and a rate of 49.6 g. The maximum gluten in the grain was obtained from the consumption of 500 kg.ha-1 of sulfur and zinc foliar application with a concentration of 1%, respectively. Under the conditions of sulfur consumption, the positive effect of zinc foliar application on this trait increased. Zinc consumption increased the protein content by 10.3% and 17.7% for two concentrations of 0.5% and 1% of foliar application, respectively. The highest percentage of protein was obtained in the treatment of 500 kg.ha-1 of biofuels. The highest amount of zinc was recorded in the treatment of sulfur consumption of 500 kg.ha-1 along with 1% solution of zinc spraying at a rate of 63.30 mg.kg-1. The increase in leaf area index for both sulfur and zinc was significant compared to control.