پيش بيني آلودگي هواي ناشي از ترافيك در راه هاي برون شهري با مدلسازي آلاينده ازن به روش رگرسيون

مقدمه و هدف: امروزه عوامل آلودگي هواي ناشي از ترافيك به‌عنوان مخرب محيط‌زيست طبقه‌بندي مي‌شوند. با توجه به افزايش شهرنشيني و رشد روزافزون خودروها و تردد و جابه‌جايي مسافران و شهروندان بين شهرها، بايد با بررسي علمي و عملي، سيستم‌هاي حمل‌ونقل با دخالت علم رياضي و سيستم‌هاي هوشمند به سمت توسعه پايدار و داشتن هوا و حمل‌ونقلي سالم حركت كنند. هدف اين مقاله بررسي اثر پارامترهاي ترافيكي حمل‌ونقل بر آلودگي هواي راه‌هاي برون‌شهري در محور ساريقائم‌شهر در استان مازندران با توجه به پارامترهاي جوي و آلاينده ازن است. روش كار: در اين تحقيق به تحليل و مدل‌سازي غلظت آلاينده‌ ازن در محور برون‌شهري ساريقائم‌شهر پرداخته شد. بدين ترتيب عوامل تأثيرگذار بر غلظت آلاينده‌ها بر پايه آمار ترافيكي و جوي مشخص و رابطه بين متغيرهاي تردد، سرعت متوسط، ميزان بارش، دما، رطوبت و سرعت باد و درنهايت رابطه آن‌ها با ميزان آلودگي هوا بررسي شد. سپس با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 16 و روش رگرسيون، مدلي ارائه شد كه قادر خواهد بود در خيابان‌هاي برون‌شهري، غلظت آلاينده‌ ازن را با دقت مناسبي براي سال‌هاي آتي تخمين بزند. يافته‌ها: با توجه به مدل ارائه‌شده براي آلاينده ازن، از ميان متغيرهاي موجود، ميزان دما، ميزان تردد و سرعت باد، بيشترين اثرگذاري را بر آلاينده ازن دارند. همچنين نتايج به‌دست‌آمده از اعتبارسنجي، ميزان موفقيت مدل در تخمين آلودگي را نشان داده است. در اين تحقيق سطح معني‌داري رگرسيون بيش از 95 درصد بوده است. همچنين ميزان مشاركت 90 درصدي داده‌ها براي آلاينده ازن در ارائه مدل، حد بسيار مطلوبي بوده است. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج، مدل‌سازي به روش رگرسيون و استفاده از نرم‌افزار SPSS براي تخمين آلاينده ازن روش مناسبي است. مدل ارائه‌شده مي‌تواند در طراحي و احداث راه باعث كنترل و مديريت انتشار آلودگي شود.