تبيين حركت اشتدادي ارادي نفس در فلسفه ملاصدرا

An Explanation of the Soul’s Intensified Voluntary Motion in Sadra’s Philosophy

اعتقاد به حركت جوهري اشتدادي در عالم ماده يكي از مباني بنيادي ملاصدرا در تفكر فلسفي است كه بر اساس آن تمام موجودات عالم ماده، از جمله نفس انسان، در ذات و جوهر خود متحرك اند و حركت نحوه وجود سيال و لازمه جدانشدني آنها است. صدرا با توجه به اعتقاد به وجود اراده در نفس انساني و امكان انجام دادن حركات و افعال وي بر اساس اراده مبتني بر عقل عملي، چگونگي حركت اشتدادي نفس انساني در مرحله انسانيت را تبيين مي كند و با تبيين غايت مندي افعال ارادي انسان، غايت حقيقي اشتداد و تكامل نفس انساني را، اتحاد با عقل فعال مي داند. در نظر وي، هرچند بسياري از انسان ها با سوء اراده خويش از نيل به اين غايت باز مي مانند اما به هر حال اشتداد نفس در خصوص آنها نيز منتفي نيست و چنين انساني با اراده و انتخاب هاي نادرست خويش به تحصل و شدت وجودي يكي از قوايش اقدام مي ورزد.

Belief in intensified substantial motion in material world is one of the most fundamental bases of Sadra’s philosophical thinking according to which all creatures of the material world including human soul are in a state of motion in their essence and nature and this motion is the quality of the existence of the entity in motion and an inseparable. Due to his belief in “the power of will” in human soul and the possibility of human ability for practical reason-based actions and motions, Sadra has explained the quality of human soul’s intensified motion at the stage of humanity. Stating that human’s optional actions are targeted, Sadra adds that the actual objectives of soul’s intensification and evolution is unio‎n with active intellect. In his view, although some human beings deviate from and fail to fulfill this objective due to their bad will, the intensification of soul occurs in them through which they strengthen one of their faculties.