جداسازي و شناسايي ژن FEH1 در گياه كنگر فرنگي خاردار(Cynara cardunculus) و بررسي بيان نسبي آن تحت تاثيرتنش هاي غير زيستي

گياه كنگرفرنگي خاردار (Cynara cardunculus L) يك گياه علفي ديپلوئيد و چند ساله مي باشد. قند كنگر فرنگي فروكتان مي‌باشد كه كمترين اثر بر قند خون را دارد و از اين نظر براي ديابتي‌ها بسيار مفيد مي‌باشد. هدف از تحقيق حاضر جدا سازي، شناسايي و ارزيابي بيان نسبي ژن فروكتان 1اگزوهيدرولاز (FEH1) در گياه كنگر فرنگي بود. در راستاي شناسايي و ارزيابي روند تكامل مولكولي ژن FEH1 از نمونه هاي برگي گياه كنگر فرنگي خاردار DNA استخراج و پس از تكثير توسط تكنيك PCRتوالي‌يابي گرديد .همچنين جهت بررسي اثرات شوري، نانو ذرات نقره سنتز سبز و سالسيليك اسيد بر تغيير بيان نسبي ژن FEH1، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي در گلخانه اجرا شد. الگوي بيان نسبي اين ژن به روش Real Time PCR سنجيده شد. نتايج تجزيه‌وتحليل توالي ها ي نوكلئوتيدي ژن FEH1 نشان داد كه بيشترين فراواني متعلق به باز گوانين (31.56) و كمترين فراواني مربوط به باز تيمين (12.4) مي‌باشد. همچنين نتايج تست Neutralityانتخاب جهت دار بر روي اين ژن را در طول تكامل نشان داد. بررسي فيلوژنتيكي توالي ژن FEH1 و مقايسه آن با ساير توالي‌هاي مشابه در گياهان مختلف، ثابت كرد كه ميزان شباهت در ميان توالي‌هاي مورد مطالعه بالاست (بالاي نود درصد) و گياهان از نظر فاصله ژنتيكي با همديگر اختلاف ناچيزي دارند. نتايج حاصل از مقايسه ميانگين اثر متقابل غلظت هاي اسيد سالسيليك و شوري نشان داد كه كاربرد تيمار 12 دسي‌زيمنس بر متر شوري به تنهايي باعث افزايش معني‌دار بيان ژن FEH1 در سطح احتمال يك درصد شده است. كاربرد اسيد سالسيليك تواما با شوري باعث تعديل اثرات شوري و همچنين كاهش بيان ژن FEH1 شد. همچنين نتايج حاصل از مقايسه ميانگين اثر متقابل غلظت هاي اسيد سالسيليك و نانو نقره نشان داد كه در تيمار 200و 400 ميلي مولار اسيد سالسيليك با 40ميلي مولار نانو نقره در سطح احتمال 1 درصد بيان ژن FEH1 در گياه كنگر فرنگي افزايش معني‌داري داشته است. مشخصاً در اين گياه معلوم شد كه هم از نظر ميزان بيان و هم از نظر شدت بيان ژن FEH1 استعداد بالايي جهت تمركز روي آن جهت افزايش قندهاي محلول و نهايتا افزايش تحمل گياه به تنش شوري وجود دارد.