اثر فواصل آبياري و تركيبات ضد تعرق بر تركيبات فنلي، محتواي كلروفيل، كاروتنوئيد، ميزان پرولين، درصد و عملكرد اسانس گياه دارويي سياهدانه (sativa Nigella)

به منظور ارزيابي اثر فواصل آبياري و تركيبات ضد تعرق بر خصوصيات بيوشيميايي سياهدانه، تحقيقي در سال زراعي 1392-1391 در دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد آزمايشي بصورت كرت ‍‌هاي خرد شده با طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي انجام شد. در كرت هاي اصلي فواصل آبياري (8 و 16 روز) و در كرت هاي فرعي تركيبات ضد تعرق كيتوزان (1، 0.5 ، 0.25 ،0 درصد)، موسيلاژ اسفرزه (1.5، 1 ، 0.5، 0 درصد) و صمغ عربي (0.75، 0.5، 0.25‌، 0 درصد) با سه تكرار قرار گرفتند. صفات مورد اندازه‌گيري عبارت بودند از: تركيبات فنولي، پرولين، كلروفيل، كاروتنوئيد، درصد و عملكرد اسانس. نتايج به دست آمده نشان داد اثر آبياري و مواد ضد تعرق بر صفات مورد اندازه‌گيري معني دار بود. ميزان تركيبات فنولي، پرولين، كلروفيل و كارتنوئيد در فاصله آبياري 16 روز افزايش يافت، كه اين افزايش خود نوعي مكانيسم مقاومت به شرايط خشكي است. تركيبات ضد تعرق محتوي كلروفيل، كاروتنوئيد، تركيبات فنلي، پرولين را نسبت به شاهد كاهش دادند. افزايش فواصل آبياري درصد و عملكرد اسانس را كاهش داد. تركيبات ضد تعرق اثر معني داري بر ميزان مواد موثره گياه داشت. در بين تيمار هاي مورد مطالعه دور آبياري 8 روز و تيمار كيتوزان 1 درصد بيشترين درصد اسانس (0.23 درصد) و عملكرد اسانس (12.91 كيلوگرم در هكتار) حاصل شد. دور آبياري 8 روز و تركيب كيتوزان در غلظت 1 درصد تاثير معني داري در كليه صفات مورد بررسي نسبت به نمونه شاهد داشتند. با توجه به اثر بخشي تركيبات ضد تعرق اين تركيبات طبيعي مي توانند جايگزين مناسبي براي تركيبات شيميايي باشند.