بررسي اثر اصلاحات ارضي و از بين رفتن بنه بر توليد كشاورزي ايران

در اين پژوهش اثر از بين رفتن تعاوني‌هاي زراعي كهن توليد كشاورزي (بنه) كه در مناطق كم‌آب ايران و در سيستم مالكيت بزرگ‌مالكي و اربابي رواج داشت، در نتيجه انجام انقلاب سفيد و اصلاحات ارضي مورد بررسي قرار گرفته است. بدين منظور از داده‌هاي ميزان توليد و سطح كشت محصولات كشاورزي سال‌هاي ۱۳۳۹ و ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۳ به صورت داده‌ي تابلويي استفاده شده است و با به‌كارگيري مدل »تفاضل در تفاضل « اثر اجراي اين سياست سنجيده شده است. يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد كه در مناطقي كه داراي بنه بوده‌اند در اثر اصلاحات ارضي از ميزان توليد محصولات كشاورزي كاسته شده است. افزون بر دستاورد آماري مطالعه‌ي حاضر، از آنجا كه قسمت عمده‌اي از داده‌هاي اين تحقيق از نسخ تاريخي سالنامه‌ها استخراج شده و شايد براي نخستين بار در مطالعات اقتصادي بكار برده شده، مي‌توان آن را آغازگر رشته‌اي از تحقيقات دقيق علمي در خصوص تاريخ اقتصادي كشور دانست. افزون بر آن، اثرات اصلاحات ارضي در سطح كلان و نه صرفا بخش اقتصادي مي‌تواند موضوع مطالعات آتي باشد.