بررسي كارايي نظام مالياتي ايران با تأكيد بر شناوري و كشش مالياتي

هدف اصلي اين مطالعه بررسي كارايي نظام مالياتي ايران به وسيله دو شاخص شناوري و كشش مالياتي است. بدين منظور با بكارگيري داده هاي درآمد مالياتي و پايه مالياتي مربوط به انواع ماليات هاي مستقيم و غير مستقيم طي دوره 1393-1359، در ابتدا شناوري با استفاده از مدل ARDL و الگوي ECM برآورد شد، سپس با لحاظ متغير جانشين براي سياست مالياتي و با استفاده از يك مدل غير خطي كشش مالياتي تخمين زده شد. در نهايت، حساسيت تخمين هاي شناوري به تورم و ركود و رونق اقتصادي بررسي شد. نتايج نشان مي دهد كه در بلندمدت شناوري و كشش انواع ماليات ها تقريباً برابر هستند. اما در كوتاه مدت كشش بالاتر از شناوري است. بر اين اساس سياست هاي مالياتي اتخاذ شده نقش چنداني در افزايش درآمدهاي مالياتي نداشته، و افزايش درآمدهاي مالياتي تنها ناشي از رشد پايه مالياتي است. همچنين نتايج نشان مي دهد تورم تنها در كوتاه مدت بر مقادير شناوري اثر داشته، و شناوري بلند مدت مستقل از تغييرات تورم است. به علاوه ماليات هاي مستقيم نسبت به دوره هاي ركود و رونق انعطاف پذيري ندارند، و صرفاً ماليات بر كالاها و خدمات داراي رفتار موافق با دوره ركود و رونق است.