تعاملات اجتماعي در محوطه‌هاي كارگري دوره هخامنشي و معماري شهرك‌هاي صنعتي نوين

از مهمترين ويژگي هاي فضا، فراهم نمودن فرصت هايي در جهت تعاملات اجتماعي است. هنگامي كه مردم يك اجتماع با يكديگر در تعامل هستند، رابطه احساسي قوي تري با مكان و فضاي اجتماعي خود برقرار مي كنند. اين تعامل نه تنها بر روان اجتماعي آن جمع تاثيرگذار است كه موجب رشد و پيشرفت اقتصادي اجتماعات حاضر در آن فضاها همچون محوطه/ شهرك هاي كارگري صنعتي نيز مي شود. از همين رو، هدف اين پژوهش، بررسي و تببين تعاملات اجتماعي در محوطه كارگري دوره هخامنشي و معماري شهرك صنعتي نوين است. نگارندگان، از ميان عوامل كالبدي، كاركردي و معنوي معماري، عامل فضا/كالبد را مورد توجه قرار داده اند. روش اين پژوهش توصيفي– تحليلي و تاريخي، به شيوه اسنادي و براساس مطالعه كتابخانه اي است. پس از بررسي اسناد ديواني پارسه در ارتباط با كارگران و متخصصان حاضر در محدوده اطراف پارسه/ تخت جمشيد و همچنين كندوكاو در متون مختلف مرتبط با تعاملات اجتماعي اين نتيجه دست آمد: كيفيت محيط كالبدى محوطه / شهرك هاي كارگري صنعتي براى جذب افراد، به عوامل گوناگوني بستگي دارد كه يكي از اين عوامل مرتبط به ساختار كالبدى محيط مانند ايمنى و امنيت، تنوع و سازگارى كاربرى ها، آسايش اقليمي، تراكم و ظرفيت مناسب، دسترسي، زيبايي و سرزندگي است. باتوجه به اسناد ارايه شده، محوطه هاي كارگري دوران هخامنشي با امكانات و انديشه هاي منطبق بر آراي زمان خويش، نه تنها توانستند موجب تعاملات اجتماعي بين كارگران ايراني و غيرايراني شوند، بلكه محيطى سرزنده و جذاب را نيز براي كارگران خلق نمودند كه انعكاس آن را مي توان در اسناد ديواني پارسه – الواح خزانه و بارو به نظاره نشست؛ اما در شهرك هاي صنعتي نوين، متاسفانه به علت عدم توجه و كم توجهي به مولفه هاي بالا، آنها فضاهايي تعامل پذير براي كارگران نيستند. بنابراين، باتوجه به اهميت و نقش انسان در فضا، يكي از كارهاي مهم در طراحي معماري شهرك هاي صنعتي توجه به فضاهاي تعامل پذير است كه اگر به درستي اين امر در طراحي لحاظ شود، موجب رشد و توسعه اقتصادي در آن شهرك صنعتي و به تبع در كل كشور خواهد شد.