تأثير جيره‌هاي گلوكوژنيك، ليپوژنيك و مخلوط آن‌ها بر عملكرد، انتخاب خوراك، تخمير شكمبه و برخي متابوليت‌هاي خوني در گوساله‌هاي شيري هلشتاين

دو آزمايش با هدف بررسي اثرات منبع انرژي خوراك استارتر بر مصرف خوراك، افزايش وزن روزانه، رشد اسكلتي و برخي فراسنجه‌هاي شكمبه و خون در دوره پيش و پس از شيرگيري (آزمايش اول) و ترجيح مصرف آن ها پس از شيرگيري (آزمايش دوم) در گوساله هاي هلشتاين انجام شد. در آزمايش اول، 30 رأس گوساله ماده (سن چهار روز و وزن اوليه 2.0 ± 39.0 كيلوگرم) در قالب طرح كاملاً تصادفي به تيمارهاي آزمايشي شامل 1 جيره‌ گلوكوژنيك، 2 جيره ليپوژنيك و 3 جيره مخلوط اختصاص يافتند. مـصرف خـوراك به صـورت انفرادي و روزانه اندازه گيري ثبت شد. همه گوساله ها هنگام تولد و پس از آن به صورت هفتگي تا پايان دوره آزمايش وزن كشي شدند. شاخص هاي رشد اسكلتي در زمان ورود به طرح، روز 57 و در پايان دوره آزمايش (روز 70) اندازه گيري شد. نمونه خون و مايع شكمبه در روزهاي 35 و 70 آزمايش اخذ شد. در آزمايش دوم، 20 رأس گوساله ماده هلشتاين در آزمون انتخاب خوراك بين جيره هاي گلوكوژنيك و ليپوژنيك مورد استفاده قرار گرفتند. نتايج آزمايش اول نشان داد كه مصرف ماده خشك در گروه تغذيه شده با جيره مخلوط در دوره پس از قطع شير نسبت به دو گروه ديگر بالاتر بود. غلظت گلوكز (روز 35 و 70) و بتا هيدروكسي بوتيرات پلاسما (روز 70) به ترتيب در تيمار گلوكوژنيك و ليپوژنيك در مقايسه با ساير تيمارها بيشتر بود. pH مايع شكمبه و غلظت استات در گوساله هاي تغذيه شده با جيره ليپوژنيك، نسبت به گوساله هاي تغذيه شده با جيره گلوكوژنيك و مخلوط بيشتر بود. نتايج آزمايش دوم، ترجيح گوساله‌ها به جيره ليپوژنيك را در مقايسه با جيره گلوكوژنيك نشان داد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه جيره هاي آغازين گلوكوژنيك و ليپوژنيك تأثير متفاوتي بر عملكرد ندارند و جيره مخلوط روند افزايشي در مصرف خوراك را نشان داد كه بر اين اساس مي توان اين الگوي جيره را قابل توصيه براي مصرف در شرايط مزرعه‌اي دانست.