تأثير تراكم و الگوي كاشت بر كنترل علف‌هاي‌هرز و عملكرد ارقام لوبيا قرمز (Phaseolus vulgaris L.) در حضور علف‌كش بنتازون

به منظور بررسي تأثير تراكم، روش كاشت و دزهاي كاهش يافته علف‌كش بنتازون بر زيست توده علف‌هاي‌هرز و عملكرد ارقام اختر (ايستاده) و گلي (رونده) لوبيا، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در چهار تكرار، در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در سال 1393 انجام گرفت. تيمارهاي آزمايش شامل تراكم كاشت لوبيا با توجه به تراكم بهينه رقم گلي 40 و رقم اختر 50 بوته در مترمربع شامل (تراكم بهينه، 20 و 40 درصد بيشتر از تراكم بهينه) و دز‌هاي علف‌كش بنتازون در سه سطح ( 0، 50 درصد (1.25 ليتر در هكتار) و 100 درصد (2.5 ليتر در هكتار) دز توصيه شده) و كشت جداگانه و مخلوط ارقام اختر (ايستاده) و گلي (رونده) به صورت رديفي و با نسبت (1:1)، اجرا شد. نتايج آزمايش نشان داد كه افزايش تراكم كاشت و استفاده از رقم گلي در كشت مخلوط با اختر، موجب شد كه زيست توده علف‌هاي‌هرز در كشت مخلوط نسبت به كشت خالص اختر كاهش بيش‌تري داشته باشند كه مي‌توان از اين ويژگي در كاهش دز مصرفي علف‌كش استفاده نمود. همچنين بيش‌ترين و كم‌ترين عملكرد دانه به ترتيب با مقدار 463 و 132 گرم در مترمربع مربوط به كشت خالص رقم اختر در غلظت‌هاي 100 و 0 درصد علف‌كش بود. اما در رقم گلي و كشت مخلوط بيش‌ترين عملكرد دانه به ترتيب با 341.3 و 372.2 گرم در مترمربع در غلظت 50 درصدي علف‌كش مشاهده شد كه اين روند در عملكرد بيولوژيك نيز مشاهده شد. نتايج مقايسه ميانگين اثر سه‌گانه نشان داد كه بيش‌ترين عملكرد بيولوژيك در كشت مخلوط مربوط به غلظت 50 درصدي علف‌كش و تراكم 40 درصدي كاشت بود اما در كشت خالص اختر و گلي بيش‌ترين عملكرد بيولوژيك مربوط به غلظت 100 درصدي علف‌كش و تراكم 40 درصدي كاشت بود. با توجه به اين نتايج، مي‌توان گفت كه امكان استفاده از دز‌هاي كاهش يافته علف‌كش تنها درصورت استفاده از گياه زراعي با توانايي رقابتي بالا و افزايش تراكم كاشت، كه بتواند قدرت رقابتي علف‌هاي‌هرز را كاهش دهند، امكان‌پذير است.