زنانگي، ايدئولوژي و مقاومت در برابر فرودستي تحليل گفتمان فرودستي زنان در سينماي ايران با تكيه بر نظريه خودمداري

Femininity, Ideology and Resistance to Inferiority Analysis of Women's Inferior Discourse in Iranian Cinema Based On the Theory of Self-Determination

هدف از اين پژوهش تحليل گفتمان انتقادي فرودستي زنان از خلال تحليل چهار فيلم سينمايي عروس آتش، كاغذ بي خط، خانة پدري و ناهيد است. چارچوب نظري استفاده‌شده نظرية خودمداري قاضي مرادي است كه با روش تحليل گفتمان انتقادي فركلاف انجام شده است. تحليل گفتمان انتقادي با پيوند ميان ساختارهاي گفتماني و بافت هاي اجتماعي ميتواند به درك ما براي فهم مسائلي كه وجود دارد كمك كند. از جمله نظم هاي گفتماني مسلط، گفتمان پدرسالاري است كه روابط بين دو جنس را از موضع قدرت واسازي ميكند؛ همچنين، گفتمانِ سنت و تجدد كه باعث ميشود سوژه ها به بازتعريف هويت خويش دست بزنند. اين روش شامل سه مرحلة توصيف، تفسير و تبيين است. براي اين منظور، در مرحلة توصيف، به ويژگي هاي صوري متن (تحليل ديالوگها و سكانس ها) توجه شده است. در مرحلة دوم، كه مرحلة تفسير است، به بيناگفتمانيت (پركتيس گفتماني) پرداخته شده است؛ و در مرحلة آخر تأثير متقابل ساختارهاي كلان اجتماعي بر متن با تكيه بر نظرية خودمداري بررسي شده است. نتايج حاكي از آن است كه چگونه از گذار دو فضاي گفتماني سنت و تجدد، نظم گفتمان جنسيتي و روابط قدرت نهفته در اين سلسله مراتب، باعث فرودستي زنان و سپس مقاومت آنها در برابر فرادستي مردان شده است. زنانگي هاي مدرن و سنتي نه‌تنها در تقابل با‌هم قرار مي گيرند، بلكه از سويي ديگر، دال زنانه در مقابل سوژه هاي مرد سنتي و مدرن نيز بازنمايي ميشود.

The purpose of this study is to analyze the critical discourse of women's inferiority through the analysis of four films: Fire Bride, Lineless Paper, Father's House and Venus. The theoretical framework is Judge Moradi's theory of self-determination, which has been done by Fairclough's method of critical discourse analysis; Critical discourse analysis, by linking discourse structures and social contexts can help us to understand the existing issues. Among the dominant discourse systems, patriarchal discourse deconstructs relations between the genders from a position of power; the discourse of tradition and modernity causes subjects to redefine their identity. This method has three stages of description, interpretation and explanation; for this purpose, in the description stage, great attention is paid to the formal features of the context (analysis of dialogues and sequences).The interpretation, inter-discourse (discourse practice) is discussed in the second stage. Finally, the interaction of macro-social structures on the study is based on the theory of autonomy. The results showed the mechanism by which the transition between the two discourse spaces of tradition and modernity, the order of gender discourse and the power relations inherent in this hierarchy, has led to the inferiority of women and then their resistance to the superiority of men. Modern and traditional femininities not only contrast with each other, but on the other hand, the feminine signs are also represented in front of traditional and modern male subjects.