مقايسه حجم آب مصرفي و بهره وري آب گندم در روش هاي مختلف آبياري در شهرستان بهبهان

تخمين نسبتاً دقيق مقدار آب مصرفي، راندمان آبياري و بهره وري آب محصولات زراعي در كشور از مهم ترين شاخص‌هاي كليدي در برنامه‌ريزي‌هاي بخش كشاورزي است. هدف اصلي از  نوشتار حاضر، بررسي نتايج اندازه گيري‌هاي انجام شده ميداني آب مصرفي و عملكرد گندم در شهرستان بهبهان در روش هاي مختلف آبياري در طول يك فصل زراعي (13961395) و همچنين تعيين بهره وري آب مصرفي گندم در 32 مزرعه تحت مديريت كشاورزان است. مقادير اندازه گيري شده با مقادير برآورد شده نياز آبي خالص به روش پنمن مانتيث (نياز آبي به روز شده) و سند ملي مقايسه گرديد. تعداد 15 مزرعه به روش سطحي، ده مزرعه به روش باراني و هفت مزرعه به روش قطره اي آبياري مي‌شدند. عملكرد گندم در تمام مزارع اندازه گيري شده بين  2000 تا 6854 كيلوگرم در هكتار بود. بيش ترين بهره وري آب گندم در مزرعه اي با سامانه قطره اي به ميزان 2.79 كيلوگرم بر مترمكعب محاسبه شد. راندمان كاربرد در مزارع مورد نظر بين 22.7 تا 99.7 درصد بود. نياز آبي بر اساس سند به روز شده در مزارع از 373.4 تا 517.0 ميلي متر  ثبت شد. مقايسه ميانگين نتايج در آزمون تي نشان داد كه سامانه قطره اي با بهره وري آب 1.51 كيلوگرم بر مترمكعب، داراي بيش ترين بهره وري بوده و اختلاف معني داري با دو سامانه باراني و سطحي دارد كه به ترتيب داراي بهره وري آب معادل 0.90 و 0.88 كيلوگرم بر مترمكعب بودند. محاسبه ضرايب همبستگي نشان داد كه روند تغييرات حجم آب مصرفي با روند تغييرات شاخص راندمان كاربرد و بهره وري آب روندي غيرهمراستا و معني دار در سطح يك درصد را نشان مي دهد.