اثر تلقيح با باكتري‌هاي محرك رشد و قارچ شبه‌ميكوريز بر برخي صفات رشدي و عملكرد اسانس بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) تحت تنش كم‌آبي

اهداف: بررسي اثر تلقيح با باكتري هاي محرك رشد و قارچ شبه ميكوريز تحت تنش كم آبي بر برخي صفات رشدي و عملكرد اسانس بادرشبو از اهداف مهم اين پژوهش مي باشد.   مواد و روش‌ها: آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سال 1396در سه تكرار در دانشكده كشاورزي دانشگاه تبريز اجرا شد.  عامل اول تنش كم آبي بر اساس ظرفيت مزرعه اي در چهار سطح شامل شاهد بدون تنش كم آبي (100-85 درصد ظرفيت زراعي)، 85-70 درصد ظرفيت زراعي، 70-55 درصد ظرفيت زراعي، 55-40 درصد ظرفيت زراعي و عامل دوم تلقيح بادرشبو با ميكروارگانيسم هاي مختلف شامل اينتروباكتر، سودوموناس، آگروباكتريوم، قارچ شبه ميكوريز و شاهد (عدم تلقيح) در نظر گرفته شد.   يافته‌ها: نتايج آزمايش نشان داد كه اثر تنش كم آبي و تيمار تلقيح بر تمام صفات مورفولوژيكي بادرشبو معني دار بود. با افزايش تنش كم آبي ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعي، طول سرشاخه اصلي، تعداد چرخه گل در ساقه اصلي، درصد و عملكرد اسانس به طور معني داري كاهش يافتند. بالاترين عملكرد خشك سرشاخه گل دار (2.41 گرم در گلدان) تحت تيمار بادرشبو با انتروباكتر بدست آمد. بيشترين عملكرد پيكره رويشي (59  گرم در گلدان)، درصد اسانس (0.32 درصد) و عملكرد اسانس ( 0.19 گرم در گلدان) تحت تيمار تلقيح با آگروباكتريوم حاصل شد.   نتيجه‌گيري: به طور كلي تيمارهاي تلقيح با قارچ شبه ميكوريز و آگروباكتريوم، از نظر صفات عملكرد پيكره رويشي و عملكرد اسانس در شرايط تنش متوسط كم آبي (70-55 درصد ظرفيت زراعي) بهتر عمل كرده و مي توانند به عنوان تيمارهايي براي كاهش كابرد كودهاي شيميايي در توليد پايدار بادرشبو توصيه شوند.