مقايسه‌ بيش‌متنيت اشعار ابوالعتاهيه با پروين اعتصامي در آموزه‌هاي اخلاقي قرآن

hypertextualite of Abu al-Atahiyyah's poems with Parvin Etesami

قرآن بهترين راهنما و اخلاق يكي از مهمترين مسائل در زندگي بشر است از اينرو رهگيري موضوعات اخلاقي در قرآن اهميت ويژه مي‌يابد، زبان شعر نيز بسيار گويا و از شاخصه‌هاي هر فرهنگي به شمار مي‌رود و آثار قرآني اخلاقي شاعران مسلمان، داراي اهميت زياد است، بيش‌متنيت يكي از زير مجموعه‌هاي نظريه ژنت در موضوع بينامتنيت است كه برداشت متن دوم از متن اول است به گونه‌اي كه اگر متن اول نبود امكان شكل‌گيري متن دوم وجود نداشت. اين نگاشته با روش تحليل واژگان و محتوا انجام پذيرفته است. بررسي مقايسه‌اي اشعار دو شاعر مسلمان يعني ابوالعتاهيه و پروين اعتصامي در زمينه مفاهيم اخلاقي قرآني با رويكرد بيش‌متنيت ژنت هدف اصلي اين مقاله است. جامعه آماري اين تحقيق، ديوان پروين اعتصامي و ديوان ابوالعتاهيه است. اين بررسي نشان داد دوشاعر مفاهيم اخلاقي قرآن را با زبان شعر، بازنشر داده‌اند، با توجه به تقسيم‌بندي مسائل اخلاقي به كليات اخلاق، اخلاق بندگي، فردي، اجتماعي و زيست محيطي، بررسي مقايسه‌اي در سه زمينه اول،‌انجام شد كه اين نتايج به دست آمد: در كليات اخلاق؛ تطابق و تناسب پاداش انسان با اعمالش، آلي بودن دنيا براي آخرت و نه اصالي بودن آن، در اخلاق بندگي؛ هميشه خود را در محضر خدا دانستن و هميشه راضي به قضاي الهي بودن و در اخلاق فردي، برخورداري از ملكه صبر در زندگي و عبرت‌آموزي از گذشتگان و توجه به گردش روزگار براي همگان.

The Qur'an is the best guide and morality is the most important issue in human life and the study of morality in the Qur'an is of special importance. The language of poetry is very expressive and one of the cultural characteristics, so moral Quranic poems are very important. from the point of view of intertextuality, it is the point of view of genette, that hypertextuality one of the subsets of his theory. The research method is vocabulary analysis. a genettes intertextuality approach was discussed. The statistical population is the court of Etesami and Abu al-Atahiyah. Two poets have used the Qur'an extensively. According to the division of moral issues into general ethics, slavery ethics, individual, social and environmental, The results are: in general ethics; The compatibility of man's reward with his deeds, the fact that the world is organic for the Hereafter and not its originality, In the ethics of servitude; Always knowing oneself in the presence of God and always being satisfied with the divine judgment and in individual morality, having the queen of patience in life and learning lessons from the past In the ethics of servitude; Always knowing oneself in the an‎d pay attention to the turn of time for everyone.