سخن سردبير ويژه نامه ميكروبيوتا

Editorial for Special Issue of Microbiota

جمعيت عظيم ميكروارگانيسم هاي ساكن در مناطق مختلف بدن انسان شامل دهان، مجراي گوارشي، مجاري تنفسي و پوست، اكوسيستمي پويا و فعال به نام ميكروبيوتاي بدن انسان را تشكيل ميدهند. مجموعه ژنوم اين ميكروارگانيسمها ميكروبيوم ناميده ميشود كه بيش از 100 برابر ژنوم انساني ميباشد. ميكروبيوتا با ترشح متابوليت هاي مختلف در تنظيم متابوليسم بدن، عملكرد غدد درون ريز، سيستم ايمني و سيستم عصبي مركزي، نقش دارد. نتايج مطالعات دو دهه اخير نشان داده اند كه اختلال در تنوع و تركيب ميكروبيوتاي روده با بيماريهاي غيرواگير متعددي از جمله اختلالات غدد درون-ريز شامل ديابت، چاقي و پوكي استخوان، بيماريهاي گوارشي مانند بيماريهاي التهابي روده، كبد چرب، اختلالات كليوي، بيماري‌هاي قلبي-عروقي و همچنين بيماري هاي شناختي از جمله دمانس، اوتيسم، پاركينسون و آلزايمر در ارتباط است. در اپيدمي اخير نيز دنيا در واقع با چندهمه‌گيري كوويد19 و بيماريهاي غيرواگير مواجه است. اين ويروس در كنش متقابل با بيماري‌هاي زمينه¬اي فرد مبتلا مثل ديابت، سرطان، مشكلات قلبي و پرفشاري خون، نظام بهداشتي را با چالشهاي بسياري روبرو كرده است. مطالعات نشان داده است كه شدت بيماري كوويد19 و عوارض ناشي از آن در افراد مبتلا به بيماريهاي غيرواگير بيشتر است و نشان دهنده مكانيسمهاي زمينهاي مشترك ميان اين دو دسته از بيماريهاست. ديس بيوزيس روده يا اختلال در تركيب ميكروبيوتا از جمله اين عوامل مطرح شده است. به عنوان مثال چاقي خطر مرگ و مير را در بيماران مبتلا به كوويد19 افزايش ميدهد و از طرف ديگر چاقي عامل خطر بسياري از بيماريهاي غيرواگير محسوب مي¬شود. مطالعات نيز نقش ميكروبيوتاي روده را در اتيولوژي چاقي به خوبي نشان دادهاند. به نظر ميرسد اختلال در تركيب و عملكرد ميكروبيوتاي روده ميتواند عامل ارتباط دهنده بسياري از بيماريها باشد. شناسايي دقيق عوامل تأثيرگذار بر ميكروبيوتا و مطالعه تغييرات تركيب و عملكرد ميكروبيوتا در بيماريهاي مختلف، راه را براي رسيدن به روشهاي درماني جديد از طريق تعديل تركيب ميكروبيوتا باز ميكند كه در اين ميان بررسي تركيب ميكروبيوتاي افراد با نژادها و قوميت هاي متعدد در كشورهاي مختلف در راستاي رسيدن به اهداف پزشكي شخصي و ارائه خدمات پزشكي موثر، ضروري است. ميكروبيوم به عنوان علمي نوين و بين رشتهاي، توانايي كاربردي كردن نتايج تحقيقات علوم پايه را بر بالين بيمار داشته و در پيشگيري و درمان بسياري از اختلالات موثر خواهد بود. در راستاي اعتلاي دانش و توسعه پژوهشهاي حوزه ميكروبيوم، شماره ويژه ميكروبيوتا با تمركز بر رويكرد جامع از تحقيقات علوم پايه تا كاربردهاي باليني در اين حوزه در جهت بالا بردن توان علمي كشور و ارتقاي همكاريهاي مشترك در اين زمينه گرداوري شده است. ضمن تشكر از كليه همكاران محترم مجله وزين دانشگاه علوم پزشكي مازندران، اميدوارم شاهد توسعه دانش ميكروبيوم در كشور باشيم.

فاقد چكيده لاتين