پديد آورندگان :
كاشفي دوست، ديمن دانشگاه سيستان و بلوچستان - گروه جغرافيا، زاهدان، ايران , ابراهيم، عيسي دانشگاه سيستان و بلوچستان - گروه جغرافيا، زاهدان، ايران , موسوي، نجف دانشگاه اروميه - گروه جغرافيا، اروميه، ايران
كليدواژه :
توان اكولوژيك , توسعه منطقه‌اي , اقتصاد سبز , آذربايجانغربي
چكيده فارسي :
اقتصاد سبز يكي از مباحث نوين مجامع علمي در دهه هاي اخير ميباشد كه هدف آن رفاه انسان، عدالت اجتماعي و ايجاد اطمينان در حفاظت از محيطزيست همراه با رشد اقتصادي است. اما دستيابي به چنان مرحلهاي از پايداري در گرو شناخت كامل توان اكولوژيكي هر سرزمين به عنوان بستر رشد و توسعه اقتصادي ميباشد. چرا كه هر منطقه سطح توان و استعداد مشخصي دارد كه قبل از اقدام به سرمايهگذاري، لازم است ارزيابي گردد. لذا هدف از تحقيق حاضر، ارزيابي توان اكولوژيكي سرزمين در راستاي تحقق اقتصاد سبز در استان آذربايجانغربي ميباشد. اين پژوهش، از لحاظ هدف كاربردي و از لحاظ روش‌شناسي، توصيفي- تحليلي ميباشد. به اين صورت كه در ابتدا به روش كيفي و مصاحبه با 10 نفر از كارشناسان، فهرست عوامل تخريب و شدت آنها در استان آذربايجانغربي تنظيم شد و با مدل تخريب مخدوم ميزان آسيب‌پذيري استان محاسبه شد. پس از تعيين مشخصههاي سهگانه مدل تخريب، ضريب تخريب در هر يك از واحدهاي سرزمين مورد بررسي و تحليل قرار گرفت و در مجموع براي استان ضريب تخريب 92/36 برآورد گرديد كه در طيف حساس جاي ميگيرد و نيازمند اقدامات حفاظتي است. سپس توان اكولوژيكي استان در سه حوزه توسعه سكونتگاهي، گردشگري و صنعت مورد مطالعه قرار گرفته است. بدين منظور با استفاده از لايههاي اطلاعاتي و در محيط نرمافزار GIS عوامل مؤثر در ارزيابي توان اكولوژيكي تعيين، وزندهي، ارزشگذاري و لايههاي حاصل از آنها ترسيم شد و در نهايت اقدام به تهيه نقشه توان اكولوژيكي براي سه كاربري مذكور گرديد. با نگاهي اجمالي به نتايج تحقيق ميتوان به تفاوت در توان اكولوژيكي شهرستانهاي استان و همچنين تفاوت در سه مؤلفه در هر شهرستان پيبرد. با توجه به نتايج خروجي، در زمينه توان اكولوژيك توسعه سكونتگاهي؛ شهرستانهاي پلدشت، ماكو، بوكان بيشترين توان و شهرستانهاي سردشت، چالدران و تكاب كمترين توان را دارند. در زمينه گردشگري شهرستانهاي پلدشت، سردشت و شاهيندژ به ترتيب بيشترين توان و شهرستانهاي سلماس، پيرانشهر و اشنويه كمترين توان را دارند. در زمينه توان توسعه صنعت شهرستانهاي شوط، بوكان و مياندوآب بالاترين ظرفيت و شهرستانهاي سردشت، اشنويه و چالدران پايينترين ظرفيت را به خود اختصاص دادهاند.
چكيده لاتين :
Green economy is one of the new topics in scientific societies in recent decades; its goal is human welfare and social justice by creating confidence in environmental protection along with economic growth. But achieving such a stage of sustainability depends on fully recognizing the ecological potential of each land as a platform for economic growth and development.
Each region has a certain level of power and talent that must be evaluated before investing. The purpose of this study is to evaluate the ecological potential of the land in order to achieve a green economy in the province of West Azarbaijan. This research is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of methodology. First, a list of destructive factors and their severity in West Azarbaijan province was compiled by qualitative method and through interviews with 10 experts, and then the vulnerability of the province was calculated with the "Makhdoom" destruction model. After determining the three characteristics of the destruction model, the destruction coefficient in each of the land units was examined and analyzed. In total, the destruction coefficient for the province was estimated to be 36.92, which is in the sensitive range and requires protection measures. Then the ecological potential of the province in three areas of residential, tourism and industrial development has been studied. Using information layers and GIS software environment, effective factors in ecological potential assessment were determined, weighted, evaluated and the resulting layers were drawn, and finally an ecological capacity map was prepared for the three mentioned uses. A brief look at the research results indicates the difference in the ecological potential of the counties of the province and also the difference in the three components in each city. According to the results, in the field of ecological potential of residential development; Poldasht, Mako, Bukan counties have the most potential and Sardasht, Chaldoran and Takab counties have the least capacity. In the field of tourism, Poldasht, Sardasht and Shahindej counties have the most, and Salmas, Piranshahr and Oshnoyeh counties have the least potential. In terms of industry development capacity, Shut, Bukan and Miandoab counties have the highest capacity and Sardasht, Oshnoyeh and Chaldoran counties have the lowest capacity.
