كليدواژه :
حق بر داشتن آلت جنسي دست‌ناخورده , حق بر تماميت جسماني , فاعليت اخلاقي , كرامت ذاتي , بيناجنسيتي , شناسايي حقوقي
چكيده فارسي :
بدن به مثابه نخستين زيستگاه انسان نقشي غير قابل انكار در تكوين شخصيت وي و تعريف او از خود ايفا مي‌كند. امروزه، با اتكا به تلاش‌هاي علمي صورت‌گرفته، مي‌توان با طيف‌واره قلمدادكردن جنس و به تبع آن جنسيت، شاهد همراهي جنس و جنسيت بينابين با اين تجربه تنانه بود؛ تجربه‌اي كه دير زماني «اختلال» انگاشته مي‌شد و تنها چند صباحي است كه در پرتو تلاش‌هاي نوين پزشكي، روان‌پزشكي و علوم شناختي، صرفاً تجربه‌اي «متفاوت» از دو كهن‌الگوي جنسي زنانه و مردانه قلمداد مي‌شود. بدين‌ترتيب و هم‌راستا با تلاش‌هاي علمي صورت‌گرفته، فرآيند شناسايي حقوقي بيناجنسيتي‌ها به مثابه افرادي ذي‌شعور، كرامتمند و خودآيين آغاز گرديده است. شناسايي حقوقي كنشي است كه طي زمان و متأثر از پويايي دو مفهوم «جنس» و «جنسيت»، يك سر خود را به فاعل شناسايي و سوي ديگر را به موضوع شناسايي حقوقي، يعني بيناجنسيتي‌ها گره مي‌زند. حاصل اين كنش ارتباطي دو الگو از شناسايي حقوقي است كه در سويه منفي، از رهگذار انحصار جنس و جنسيت در دوگانه زن ـ مرد و تحميل اعمال جراحي غير ضروري بر فرد بيناجنسيت، وي را به يكي از اين دوگانه ملحق مي‌سازد، اما در شناسايي حقوقي مثبت، با معرفي عناصر مؤلفي چون حق بر تعيين سرنوشت، حق بر تماميت جسماني و حق بر داشتن آلت جنسي دست‌ناخورده، الگويي حق‌بنياد از شناسايي حقوقي بيناجنسيتي‌ها برساخته مي‌شود. اين پژوهش با روش توصيفي ـ تحليلي و به مدد اتخاذ رويكردي تطبيقي در مطالعه آرا و رويه‌هايي كه با استدلال به اركان مؤلف شناسايي حقوقي نضج گرفته‌اند، بر مهم‌ترين وجه از شناسايي حقوقي مثبت كه همانا «برابري» انسان بيناجنسيت با انسان زنانه و مردانه است، تأكيد مي‌كند.
چكيده لاتين :
Incontrovertibly each person’s body has an undeniable role in shaping personality and in self- definition of ego. Nowadays and based on scientific efforts, we know sex and accordingly, gender, as a spectrum in inter bodily experience. Over the long years intersex status was considered a "disorder", but recently and in the light of modern medical, psychiatric and cognitive science, "different" experience of the two feminine and masculine sexual templates replaced the prevailing perception of intersex status. Concurrently with these scientific efforts, the process of legal recognition of intersex persons as conscious, dignified and autonomous persons has started. Legal recognition as one of the widespread types of recognition, influenced by the dynamism of the two concepts of sex and gender, is an action that during the years, encapsulates the debate on the agent of recognition on the one hand and subject of legal recognition, intersex persons, on the other hand. Birth of positive and negative legal recognition is the result of this action and reaction. In negative legal recognition, only the two feminine and masculine sexual patterns are recognized and intersex persons have to undertake the burden of irreparable and dangerous surgical shaping to join one of the two, without informed consent and necessity of treatment. But in positive legal recognition, existence of component elements such as right to self-determination, right to bodily integrity and right to have infant genitalia, creates a right-based model of legal recognition of intersex persons. In fact, this research is a descriptive-analytical research with a comparative approach in study of the legal acknowledgement or enforcement mechanisms of judicial precedent that guarantee such rights. This also actualizes the fundamental idea of positive legal recognition, i.e. the equity between intersex and male or female humane.
