لێكدانەوەي بەستێن لە دەقي شيعريدا: بەراوردي بەرهەمي شێركۆ بێكەس و ئەحمەد شاملوو بە نموونە

Comparative Study of Context in Poetry: Reading Shirko Bikas and Ahmad Shamlu’s Poems as Case Study

ئەم لێكۆڵينەوەيە كاركردنە لە سەر كۆنتێكستي دەقي شيعري. بەو پێيەي كۆنتێكست بريتييە لەو ڕێڕەوەي كە بە هۆي ڕێكەوتن لە نێوان قسەكەر و گوێگردا دەبێتە هۆكار بۆ ئاشكراكردني ماناي وشەكان، يان ژينگەيەكي زمانەوانييە و بە وشە و دەستەواژە و ڕستە دەورە دراوە؛ يا خود كۆمەڵێك بارە كە دەوري قسەكردني داوە. لەم سۆنگەشەوە كار لە سەر دياري‌كردني ئەو مانايە دەكات كە دالەكان لەم ڕێڕەوەوە دەيبەخشن. بە مانايەكي تر، ڕێڕەوي كۆنتێكست دەبێتەوە بە دالێكي تر كە لە سەر دالە ئاساييەكان دروست دەبێتەوە؛ چونكە خودي كۆنتێكست تێكستێكي مانايي دروست دەكات و كاريگەريي دەبێت لە سەر ئەنجامي ماناكان، يان ميكانيزمي دەقەكە، بەو پێيەي ئەو كۆنتێكستەي كە ماناي وشەكە دياري ­دەكات، كۆنتێكستي زيهنييە دواتر پەيوەست دەبێت بە زمانەوە، نەك قسەوە. بەمەش، لەگەڵ سۆسێر جياوازە، چونكە لەم ڕوانگەوە لاي سۆسێر جارێك ڕەگەزي زمان، جارێك ڕەگەزي قسەكردن ڕۆڵ دەگێڕن. جۆري ئەو كۆنتێكستەي كراونەتە بنەماي ئەم لێكۆڵينەوەيە، ئەو جۆرانەي كۆنتێكستن كە ڤان دايك دياري ­كردوون. هۆكاري هەڵبژاردني ڤان دايكيش ئەوەيە كە پۆلێنبەندييەكەي لەواني تر فراوانترە بۆ كار لەسەركردن. ئەم لێكۆڵينەوەيە پێك‌هاتووە لە دوو بەش: لە بەشي يەكەمدا كار لە سەر چەمك و پێناسەي تێكست كراوە، دواتر قسە لە سەر چەمك و پێناسەي كۆنتێكست كراوە و بۆچوونە جياوازەكان خراونەتە ڕوو؛ دواتر باس لە گرنگي و بايەخي كۆنتێكست كراوە. لە بەشي دووەمدا جۆرەكاني كۆنتێكست لە دەقدا دياري­كراون، لەگەڵ هێنانەوەي نموونەي پێويست و شي‌كردنه‌وه‌ي كۆنتێكستەكان، بەپێي ئەو مانايەي كە كۆنتێكستەكە دەيگەيەنێت.

The present study is an attempt to analyze the context of the poetic text. The context contains the situation which, because of the agreement between the speaker and the listener, reveals the meanings of the words; or a linguistic environment surrounded by words, phrases and sentences; or a group of methods surrounding the speech. Therefore, the role of context is to determine the meaning of signifiers. The context of the text itself becomes another signifier formed based on the common signifiers. Since the context itself produces a semantic text and affects the meaning or the mechanism of the text, the context which determines the meaning of the word is a mental context that later joins the language, not the speech. Such a view is different from that of Saussure; Because from his perspective, once the language and then the speech play roles. The contexts, considered as the basis of this study, are the ones introduced by Van Dijk. The reason behind applying Van Dijk’s classification is that it is much more comprehensive than the other ones. The present study consists of two parts: In the first part, the concept and definition of the text are discussed, then the concept and definition of the context are studied, and different viewpoints are presented. At the end, the value and importance of the context are discussed. In the second section, different types of context are identified in the text, along with the required samples, and the analysis of the contexts based on their meanings.