عنوان مقاله :
نگاهي روش‌شناسانه به نظريه‌ي قرارداد اجتماعي جان لاك
پديد آورندگان :
جاويدي، مجتبي دانشگاه شيراز - دانشكده الهيات و معارف اسلامي، شيراز، ايران
كليدواژه :
جان لاك , روش‌شناسي , سوبژكتيويته , قرارداداجتماعي
چكيده فارسي :
هر نظريه‌اي كه در علوم انساني مطرح مي‌شود مبتني بر مباني هستي‌شناسي، معرفت‌شناسي و انسان‌شناسي خاصي است. شناخت اين مباني و ارتباط آن‌ها با نظريه‌ي مدنظر را مي‌توان «روش‌شناسي بنيادين» ناميد. اين مقاله با روش توصيفي- تحليلي و با رويكرد روش‌شناسي بنيادين به بررسي نظريه‌ي قرارداد اجتماعي «جان لاك» مي‌پردازد و تلاش مي‌كند كه ارتباط اين نظريه را با مباني هستي‌شناختي، معرفت‌شناختي و انسان‌شناختي لاك روشن سازد. به‌لحاظ هستي‌شناسي، سوبژكتيويته و اومانيسم و همچنين سكولاريسم انديشه‌ي قرارداد اجتماعي لاك را راه‌بري مي‌كند. تلفيق تجربه‌گرايي با نوعي مابعدالطبيعه و تضعيف عقل قدسي با قراردادن عقل در مقام داور وحي، دو مبناي مهم معرفت‌شناختي لاك در اين نظريه است. به‌لحاظ انسان‌شناسي نيز نگاه خوش‌بينانه به طبيعت انساني در انديشه‌ي او تأثيرگذار بوده است. بر اين اساس، نظريه‌ي قرارداد اجتماعي لاك كه بعد از دوران مدرن مطرح شده است واجد ماهيت جديدي است؛ ماهيتي كه نمايانگر نگرش جديدي به انسان و نسبت او با جهان است؛ نگرشي كه در طي آن، انسان و خواست‌ها و اميال او محور قرار مي‌گيرد.
چكيده لاتين :
no abstract
عنوان نشريه :
انديشه ديني
